Terminowe zatrudnienie nauczyciela w związku organizacją nauczania
Odpowiada
06.09.2022
Dariusz Skrzyński
Prawnik
Pytanie:
Kolejny raz (z przerwą) jestem zatrudniona w tej samej placówce (SP). Nauczyciel kontraktowy. Umowę podpisałam 1.10. Trwa do 24.06. Chciałabym wystąpić z pismem do Dyrekcji o wydłużenie umowy na czas trwania mojego urlopu wypoczynkowego, aby móc odebrać go \'w naturze\', bądź starać się chociaż o przedłużenie umowy do końca czerwca, aby nie utracić prawa do \'13-tki\'. Dyrektor stwierdził, że nie ma po co, bo jest to nie zgodne z prawem i nie zgodne z prawem, jest zatrudnianie nauczycieli po 1 września dłużej niż do 24 czerwca! Czy tak jest na prawdę? Nigdzie nie mogę znaleźć tego, o czym on mówił. Na jakie artykuły mogę się powołać, aby wesprzeć się prawem?
Odpowiedź:
Dyrektor ma rację, jeżeli mamy do czynienie z zatrudnieniem terminowym w związku z organizacją nauczania (art. 10 ust. 7 Karty Nauczyciela) nie może być mowy o zatrudnieniu w wakacje.
Uzasadnienie:
Nauczyciel zatrudniony przez cały okres trwania zajęć w roku szkolnym, powinien być zatrudniony z uwzględnieniem wakacji, aby wykorzystać urlop wypoczynkowy, do którego nabył prawo w czasie i wymiarze ferii szkolnych. Natomiast zatrudnienie nauczyciela kontraktowego krócej wynika z organizacji nauczania lub zastępstwa nieobecnego nauczyciela. Oznacza to, że zawarcie umowy o pracę z nauczycielem na czas określony związane jest z koniecznością zapewnienia nauczania w szkole. Generalnie w okresie wakacji w szkole feryjnej nie istnieje przyczyna organizacyjna związana z nauczaniem, która przemawiałaby za zatrudnieniem nauczyciela w szkole.
Odstępstwem od tej zasady jest sytuacja, gdy nauczyciel był zatrudniony na czas określony przez cały okres trwania zajęć w danym roku szkolnym, gdyż w takiej sytuacji nauczyciel placówki feryjnej nabywa urlop w pełnym wymiarze (tj. w okresie ferii zimowych i letnich - art. 64 ust. 5 Karty Nauczyciela). W związku z powyższym dyrektor, zatrudniając nauczyciela od 1.10 mógł zawrzeć umowę do 24.06.
Podstawa prawna:
- 10 ust. 7, art. 64 ust. 5 ustawy z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz.U. z 2021 r. poz. 1762).
Panie Mecenasie
Nie zauważył Pan, że przedmiotowa umowa o pracę pozbawia nauczycielkę konstytucyjnego prawa do urlopu (Konstytucja Art, 66 p.1). Przytoczona przez Pana Karta Nauczyciela również gwarantuje nauczycielowi prawo do urlopu w wymiarze proporcjonalnym, jeżeli nie przepracował całych dziesięciu miesięcy w roku szkolnym (Karta Nauczyciela, art. 64 p.5). Zasada ta została również wyrażona w art. 152 Kodeksu Pracy, gdzie w drugim paragrafie można wyczytać, że prawa do urlopu nie można się zrzec. Podpisując umowę terminową nauczycielka właśnie zrzekła się prawa do urlopu albowiem umowa ta w sposób dorozumiany zakłada, że zamiast urlopu zostanie jej wypłacony ekwiwalent.
Sąd Najwyższy wyraził opinię w wyroku z 7 lutego 1967 r., sygn. akt I PR 53/67, że pracownik nie tylko w umowie o pracę, lecz także w czasie jej trwania nie może skutecznie zrzec się prawa do urlopu wypoczynkowego i to zarówno bieżącego, jak i zaległego, jeśli urlop może jeszcze wykorzystać.
Polecam lekturę odpowiedzi Sekretarza Stanu, Dariusza Piątkowskiego z dnia 21.10.2022 na interpelację nr 36228 w sprawie zawierania umów o zastępstwo z nauczycielami (https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/InterpelacjaTresc.xsp?key=CKHH59&view=null)
Wyrażono tam opinię, że „umowa o pracę na czas określony (w przypadku zaistnienia potrzeby wynikającej z organizacji nauczania lub zastępstwa nieobecnego nauczyciela) powinna zostać zawarta z nauczycielem na okres umożliwiający wykorzystanie w naturze przysługującego mu urlopu wypoczynkowego.”
Z wyrazami szacunku
Grzegorz Mińkowski