PYTANIE

Komu przysługuje dodatek wiejski? Ile powinien on wynosić? Czy dodatek przysługuje również w okresie, gdy nauczyciel przebywa na urlopie dla poratowania zdrowia?

ODPOWIEDŹ

Zgodnie z art. 54 ust. 5 Karty Nauczyciela (DzU z 2006 r., Nr 97, poz. 674)
nauczycielowi mającemu kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela, zatrudnionemu na terenie wsi lub w mieście liczącym do 5000 mieszkańców, przysługuje odrębny dodatek w wysokości 10% wynagrodzenia zasadniczego. Organ prowadzący szkołę może podwyższyć dodatek nauczycielowi zatrudnionemu na terenie wiejskim, na którym występuje deficyt kadr.

Ten odrębny dodatek czasami jest określany mianem dodatku wiejskiego. O prawie do dodatku wiejskiego decyduje miejsce zatrudnienia nauczyciela określone w umowie o pracę bądź akcie mianowania.

Nauczyciel otrzymuje dodatek wiejski co miesiąc w stałej wysokości, tj. 10% wynagrodzenia zasadniczego. Oznacza to, że za każdy miesiąc, w którym została wypłacona pensja, nauczycielowi przysługuje dodatek wiejski, a więc także w tych miesiącach, w których nie wykonywał on pracy z powodu na przykład przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia czy też przebywania w stanie nieczynnym.

Dodatek wiejski jako dodatek socjalny nie wchodzi w skład wynagrodzenia nauczycieli zgodnie z art. 30 ust. 1 Karty Nauczyciela, a zatem powinien być wpłacany z dołu zgodnie z art. 39 Karty Nauczyciela.

Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego – Ośrodek Zamiejscowy w Lublinie z dnia 11 grudnia 2002 r. (II SA/Lu 923/2001) dodatki mieszkaniowy i wiejski są obligatoryjnymi składnikami wynagrodzenia za pracę nauczyciela. Organ prowadzący szkołę nie może więc (w drodze regulaminu) uzależnić ich przyznania od tego, czy ma odpowiednie środki pieniężne.

Dodatku wiejskiego nie wlicza się do podstawy obliczenia dodatkowego wynagrodzenia rocznego tzw. trzynastki.

W uchwale Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego – Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z dnia 26 kwietnia 2006 r. (III UZP 1/2006) uznano, że dodatek mieszkaniowy wypłacany nauczycielowi na podstawie art. 54 ust. 3 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (DzU z 2003 r., Nr 118, poz. 1112 ze zm.) jest wliczany do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe (art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych – DzU z 1998 r., Nr 137, poz. 887 ze zm.) W uzasadnieniu uchwały stwierdzono, że skoro nauczycielski dodatek mieszkaniowy nie został wyeliminowany z podstawy wymiaru składek na mocy § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. (DzU z 1998 r., Nr 161, poz. 1106), to powinien być wliczony do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. W tym samym rozporządzeniu nie został uwzględniony również dodatek wiejski, a zatem podobnie jak dodatek mieszkaniowy powinien być on wliczany do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

Zgodnie z art. 91b Karty Nauczyciela nauczyciel zatrudniony w wymiarze niższym niż połowa obowiązującego wymiaru zajęć nie podlega przepisom art. 54–61 Karty Nauczyciela. Osoba zatrudniona na 1/2 etatu podlega przepisom art. 54 Karty Nauczyciela.

Agata Pijanowska – aplikant adwokacki