PYTANIE

Czy dyrektor (wicedyrektor) szkoły powinien otrzymać obligatoryjnie zniżkę godzin (zmniejszenie pensum)?

ODPOWIEDŹ

Dyrektor, tak jak i jego zastępca,
powinien obligatoryjnie otrzymać zniżkę godzin.

Mówi o tym art. 42 ust. 6 Ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela, zgodnie z którym: „Dyrektorowi i wicedyrektorowi szkoły oraz nauczycielowi pełniącemu inne stanowisko kierownicze w szkole, a także nauczycielowi, który obowiązki kierownicze pełni w zastępstwie nauczyciela, któremu powierzono stanowisko kierownicze, obniża się tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć w zależności od wielkości i typu szkoły oraz warunków pracy lub zwalnia się ich od obowiązku realizacji zajęć”.

Tak więc z przepisów prawa oświatowego jednoznacznie wynika konieczność zastosowania zniżki godzin
– organ prowadzący upoważniony do obniżenia tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć nie może odstąpić od tego zapisu, tłumacząc się względami finansowymi. Obowiązek ten organ prowadzący musi zastosować w każdym przypadku.

Dodatkowo
prawo dopuszcza również możliwość zwolnienia dyrektorów szkół z obowiązku realizacji zajęć dydaktycznych. Szkoda, że tak rzadko z tej możliwości korzystają dyrektorzy dużych szkół, zważywszy na ogrom obowiązków (uczestniczą w naradach organizowanych przez organ nadzoru pedagogicznego, organ prowadzący, okręgowe komisje egzaminacyjne, pełnią dyżury i nadzorują egzaminy zewnętrzne, zajmują się sprawami kadrowymi, zarządzaniem itp., co znacznie utrudnia i zakłóca prowadzenie zajęć dydaktycznych nawet w zmniejszonej ilości).

O ile ustawa narzuca obowiązek zastosowania zniżki w każdym przypadku, o tyle nie określa dosłownie jej wielkości. W Karcie Nauczyciela zapisano, że obniżenia tygodniowego wymiaru zajęć dokonuje się w powiązaniu z wielkością, typem oraz z warunkami pracy szkoły. Oznacza to, że dyrektorzy szkół mogą mieć bardzo zróżnicowane obniżki pensum –
decyzje w tym względzie podejmuje organ prowadzący.

Warto zaznaczyć, że również wicedyrektorzy szkół mają prawo od obniżonego pensum. Zwykle obniżka ta jest mniejsza niż dyrektorska. W tej sprawie, podobnie jak i w przypadku zniżki dyrektorskiej, ostatnie słowo należy do organu prowadzącego.

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (DzU z 2006 r. nr 97, poz. 674).

2. Prawo miejscowe (uchwały organu prowadzącego).

Lucyna Gromiec – konsultant w Pracowni Doskonalenia Kadry Kierowniczej Oświaty i Doradztwa Metodycznego Świętokrzyskiego Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Kielcach; prowadzi szkolenia dla kierowniczej kadry oświatowej, rad pedagogicznych, nauczycieli oraz wychowawców; współautorka projektu edukacji prawnej społeczności szkolnej; nauczyciel akademicki w Wyższej Szkole Administracji Publicznej; ekonomista.