Pytanie:

Czy dopuszczalne jest zwolnienie pracownika w związku z brakiem godzin (z wypłaceniem odprawy) i ponowne zatrudnienie tego pracownika od nowego roku szkolnego, jeśli w tym samym czasie inny nauczyciel przedmiotu nie ma całego etatu?

 Odpowiedź:

Taka sytuacja jest prawnie dopuszczalna, choć precyzyjna odpowiedź na to pytanie wymaga przenalizowania dokumentacji kadrowej szkoły, w tym przede wszystkim arkusza organizacji. Należy jednak podkreślić, że to dyrektor szkoły jest kierownikiem zakładu pracy dla pracowników zatrudnionych w szkole, a więc do jego kompetencji należy podejmowanie określonych przepisami prawa decyzji w zakresie spraw pracowniczych – gdyż to on ma kompleksową wiedzę na temat prowadzonej polityki kadrowej.

Zgodnie z art. 20 ust.1 pkt 2 i ust. 2 Ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (DzU z 2014 r., poz. 191, ze zm.) w razie częściowej likwidacji szkoły albo w razie zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w szkole lub zmian planu nauczania uniemożliwiających dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć dyrektor szkoły rozwiązuje z nim stosunek pracy lub, na wniosek nauczyciela, przenosi go w stan nieczynny. W wypadku rozwiązania stosunku pracy z tych przyczyn nauczycielowi zawsze przysługuje odprawa, z tym że nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie mianowania przysługuje odprawa w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego, natomiast nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę przysługują świadczenia określone w przepisach Ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (DzU z 2015 r., poz. 192), gdzie wysokość odprawy pieniężnej jest uzależniona od stażu pracy w konkretnej szkole.

Nie ma żadnego powszechnie obowiązującego przepisu, który zabraniałby ponownego zatrudniania nauczyciela, który został wcześniej zwolniony i otrzymał z tego tytułu odprawę pieniężną. Nie ma też podstawy prawnej do niewypłacenia albo żądania zwrotu pobranej przez nauczyciela odprawy w związku z rozwiązaniem stosunku pracy w wypadku ponownego zatrudnienia. Przyjęcie takiego rozwiązania, o którym mowa w pytaniu, może oczywiście budzić wątpliwości nie tylko z organizacyjnego punktu widzenia, ale przede wszystkim z powodu zasad dyscypliny budżetowej. Jednak to dyrektor szkoły w wypadku sporu na tym tle powinien wykazać racjonalność swoich decyzji. To on ma wgląd do całości dokumentacji szkoły, zna jej potrzeby wynikające z organizacji pracy, a poszczególni nauczyciele mogą dokonywać oceny zasadności jego decyzji kadrowych jedynie na podstawie fragmentarycznej wiedzy, przez co ich wnioski mogą być niewłaściwe, a wynikające z nich roszczenia – bezzasadne.