PYTANIE

Czy w podstawowej szkole niepublicznej wychowawcą może być katechetka?

ODPOWIEDŹ

Nie ma żadnych ograniczeń prawnych, aby w
niepublicznej szkole każdego etapu, więc także szkole podstawowej, katechetka lub katecheta pełnili funkcję wychowawcy.

Podstawą prawną działania szkół niepublicznych jest ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (DzU z 2004 r., Nr 256, poz. 2572). Warunki ich funkcjonowania zostały opisane w rozdziale 8 dotyczącym szkół i placówek niepublicznych.

W art. 84 ust.
1 ustawy jest mowa, że szkoła lub placówka działa na podstawie statutu nadanego przez osobę prowadzącą. Przepis art. 84 ust. 2 ustala treść statutu szkoły (placówki) niepublicznej. Brzmi on następująco:

Statut szkoły lub placówki powinien określać:

1) nazwę, typ szkoły lub cel placówki oraz ich zadania;

2) osobę prowadzącą szkołę lub placówkę;

3) organy szkoły lub placówki oraz zakres ich zadań;

4) organizację szkoły lub placówki;

5)
prawa i obowiązki pracowników oraz uczniów szkoły lub placówki, w tym przypadki, w których uczeń może zostać skreślony z listy uczniów szkoły lub placówki;

6) sposób uzyskiwania środków finansowych na działalność szkoły lub placówki;

7) zasady przyjmowania uczniów do szkoły lub placówki.

Zapisy statutu szkoły niepublicznej regulują więc, jakie zadania są przypisane wychowawcy klasy i ewentualnie komu będzie powierzana w szkole niepublicznej ta funkcja.

Przykładem rozwiązania, w którym
każdy wychowawca szkoły niepublicznej jest zobowiązany do wychowania religijnego uczniów może być statut niepublicznej szkoły katolickiej.

Fragment statutu szkoły niepublicznej szkoły katolickiej

Rozdział VI. Nauczyciele oraz inni pracownicy szkoły (fragment)

§ 24

1.
Dyrektor szkoły powierza opiekę nad uczniami w poszczególnych oddziałach wychowawcom klas.

2. Zadaniem wychowawcy klasy jest opracowanie – na podstawie programu wychowawczego szkoły – planu wychowawczego klasy i systematyczne realizowanie go.

3.
Do zadań nauczyciela wychowawcy klasy należy w szczególności:

– sprawowanie opieki wychowawczej nad powierzonymi uczniami,

– tworzenie warunków wspomagających rozwój ucznia, proces jego uczenia się oraz przygotowania do życia w rodzinie i społeczeństwie – zgodnie z zasadami wiary i moralności katolickiej,

– inspirowanie i wspomaganie działań zespołów uczniów, udzielanie pomocy w rozwiązywaniu konfliktów,

– planowanie i organizowanie różnych form życia zespołowego, rozwijających jednostki i integrujących zespół uczniów,

– utrzymywanie kontaktu z rodzicami uczniów, współpraca z nimi, wspieranie ich w wychowywaniu dzieci, włączanie ich w życie klasy i szkoły,

– wystawianie uczniom oceny z zachowania w szkole i poza szkołą,

– przygotowywanie planu lekcji wychowawczych, zgodnych z ustaloną tematyką – do końca sierpnia poprzedzającego nowy rok szkolny,

– uczestnictwo w systematycznych spotkaniach wychowawców klasowych z dyrektorem szkoły,

–
wychowanie w duchu Ewangelii i nauki społecznej Kościoła,

–
przygotowywanie wraz z wychowankami oprawy liturgicznej zgodnie z harmonogramem szkolnym,

– organizowanie zebrań rodziców w porozumieniu z dyrektorem szkoły […].

Istnieją natomiast prawne
ograniczenia związane z pełnieniem przez katechetów funkcji wychowawców
w szkołach publicznych. Wynikają one z zapisów R
ozporządzenia MEN z dnia 14 kwietnia 1992 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach (DzU, Nr 36, poz. 155 i z późn. zm.). Jednoznacznie określa to
§ 7 ust. 1 tego rozporządzenia. Brzmi on następująco:

Nauczyciel religii wchodzi w skład rady pedagogicznej szkoły, nie przyjmuje jednak obowiązków wychowawcy klasy.

Bożena Kula – nauczyciel konsultant Pracowni Doskonalenia Kadry Kierowniczej i Doradztwa Metodycznego w Świętokrzyskim Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Kielcach.