Pytanie:

Zastanawiam się czy istniała by opcja zmiany sposobów oceniania na lekcjach wuefu? Mianowicie ja jak i wielu innych uczniów sądzimy, iż ocenianie na lekcji wychowania fizycznego jest nie potrzebne. Dodatkowo może mieć szkodliwy wpływ na psychikę człowieka. W mediach tyle się mówi, że zależy wszystkim na dobrym samopoczuciu uczniów oraz dobrych wynikach w nauce. Wszyscy tak samo dobrze wiemy, że program nauczania jest obciążony. Nikt nie sądzi, że powinniśmy w jakiś sposób odciążyć go oraz coś z tym zrobić? Nauka sama w sobie powinna być przyjemna, a aktywność fizyczna tym bardziej. Według wielu badań bardzo dobrze wiemy, że ma dobry wpływ na samopoczucie i psychikę człowieka, także po co potrzebny tam jest stres związany z ryzykiem dostania oceny niedostatecznej za przykładowe za wolne bieganie? Bądź nie trafienie do kosza? Wiele osób właśnie z tego powodu unika tych zajęć ze zwykłego strachu porażki, wyśmiania, nie tylko przez uczniów, a czasem nauczycieli. Uważam, że powinno się coś z tym zrobić, zmienić. Nie pisze tutaj o usunięciu tego przedmiotu, broń Boże. Na myśl mi raczej przychodzi zniesienie ocen, a skupienie się bardziej na rozwoju ciała oraz polepszenie relacji międzyludzkich w klasie skupiając się bardziej na grach zespołowych.

Odpowiedź:

Niestety w porządku prawnym funkcjonuje coś takiego co się nazywa „podstawa programowa”. Ona określa stawiane wymagania dla ucznia danego etapu edukacyjnego, również z wychowania fizycznego. Obowiązkiem nauczyciela (w zakresie nauczania) i ucznia jest dążenie do spełnienia wymagań określonych w tych podstawach. Niestety w pytaniu nie podano, czy mowa jest o wychowaniu fizycznym w szkole podstawowe, czy ponadpodstawowej. Podstawy programowe wtedy określone są w różnych dokumentach.

Jak czytamy w podstawie programowej np. dla liceum „Pomiar sprawności fizycznej nie powinien być przedmiotem (kryterium) oceny z wychowania fizycznego. Powinien służyć do wskazania mocnych i słabych przejawów sprawności ucznia w celu planowania ich zmian w kontekście całożyciowej aktywności fizycznej.”

Ocenianie osiągnięć edukacyjnych ucznia polega na rozpoznaniu przez nauczycieli poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych wynikających z programu nauczania oraz sformułowaniu oceny. Ocena bieżąca powinna określać więc poziom wiadomości lub umiejętności ucznia ze zrealizowanej części programu nauczania.

Szczegółowe zasady oceniania powinny znaleźć się w statucie danej szkoły. Zatem warto tam zajrzeć i sprawdzić w jaki sposób zostały sformułowane zasady oceniania.

Przy ustalaniu oceny z wychowania fizycznego nauczyciel powinien przede wszystkim brać pod uwagę wysiłek wkładany przez ucznia w wywiązywanie się z obowiązków wynikających ze specyfiki tych zajęć, a także systematyczność udziału ucznia w zajęciach oraz aktywność ucznia w działaniach podejmowanych przez szkołę na rzecz kultury fizycznej.

Jeżeli zdaniem uczniów należałoby coś zmienić w szkolnych zasadach oceniania uczniów warto wystąpić z taką inicjatywą np. formalnie jako samorząd uczniowski do dyrektora, a jeszcze lepiej do rady pedagogicznej, aby pochyliła się nad zapisami w zakresie oceniania uczniów na zajęciach wychowania fizycznego w kontekście zapisów statutu szkoły i być może wprowadziła jakieś poprawki. Czasami wystarczy zmiana podejścia nauczycieli wychowania fizycznego do zasad oceniania. Być może warto zainteresować tematem wychowawcę, który spróbuje skoordynować takie działania, a może wystarczy porozmawiać z nauczyciele wf.

Jednym z celów oceniania jest motywowanie uczniów do dalszych postępów w nauce. Nauczyciel powinien stosować takie formy oceniania, aby zapewniały uczniowi otrzymanie informacji zwrotnej na temat jego wyników uczenia, aktywizować rozwój wskazując na mocne strony i wytyczać kierunki poprawy. Działania nauczycieli wychowania fizycznego  w zakresie oceniania nie powinny podważać zaufanie do nauczyciela i oddziaływać demotywująco na uczniów.

Podstawa prawna:

• 44b ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty ( tekst jedn.: Dz.U.2022 r. poz. 2230)
• 9 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 373).