Pytanie:

Dzień dobry. Jestem nauczycielem wyznaczonym przez organ prowadzący do zastępowania dyrektora podczas jego nieobecności (zastępca społeczny). W tym miesiącu, z powodu miesięcznej nieobecności dyrektora, dostałam dodatek funkcyjny. Mam pytanie czy podczas ferii mam być osiem godzin w szkole i przepada mi mój czas urlopu wypoczynkowego? Czy mogę iść razem z innymi nauczycielami na wolne? Bardzo proszę o informację jak to wygląda z punktu prawnego (dodam, że podobna będzie sytuacja, gdy dyrektor będzie chciał wykorzystać swój czas urlopu na wakacjach...czy ja jako zastępca społeczny mam przerwać swój urlop i wrócić do szkoły?). Bardzo proszę o interpretację mojego położenia.

Odpowiedź:

W przypadku nieobecności dyrektora szkoły lub placówki zastępuje go wicedyrektor, a w szkołach i placówkach, w których nie utworzono stanowiska wicedyrektora - inny nauczyciel tej szkoły lub placówki, wyznaczony przez organ prowadzący (art. 68 ust. 9 Prawa oświatowego). Urlop wypoczynkowy takiego nauczyciela nie ulega modyfikacjom przewidzianym dla nauczycieli zajmujących stanowiska kierownicze (art. 64 ust. 2a Karty Nauczyciela). Zastępca nabywa wówczas prawo do urlopu wypoczynkowego w reżimie nieferyjnym dopiero po 10 miesiącach zastępstwa. Do tego czasu – jeżeli pracuje w szkole feryjnej – korzysta on z urlopu wypoczynkowego w okresach ferii zimowych i wakacji. Zastępstwo dyrektora nie zostało również wymienione jako czynności, z powodu których można nauczycielowi przerwać urlop wypoczynkowy na podstawie przepisów Karty Nauczyciela.  W czasie urlopu wypoczynkowego nauczyciela można jedynie zobowiązać go – w wymiarze do 7 dni roboczych – do wykonywania następujących czynności:

• przeprowadzania egzaminów,
• prac związanych z zakończeniem roku szkolnego i przygotowaniem nowego roku szkolnego,
• opracowywania szkolnego zestawu programów oraz uczestniczenia w doskonaleniu zawodowym w określonej formie.

Nie pozostaje nic innego jak odwołać się do przepisów Kodeksu pracy.

Sytuację taką należy rozwiązać stosując w drodze analogii przepisy Kodeksu pracy, na mocy których pracodawca może odwołać pracownika z urlopu tylko wówczas, gdy jego obecności w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu. Pracodawca jest obowiązany pokryć koszty poniesione przez pracownika w bezpośrednim związku z odwołaniem go z urlopu (art. 167 Kodeksu pracy). Niewykorzystany z tego powodu urlop powinien być nauczycielowi udzielony w terminie późniejszym, w czasie roku szkolnego. Do oddania będą jednak tylko te dni, w których nauczyciel świadczył pracę.

Podstawa prawna:

• 64 ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz.U. z 2021 r. poz. 1762),
• 167 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2020 r. poz. 1328 ze zm.),
• 68 ust. 9 ustawy z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz.U. 2021 r., poz. 1082).