PYTANIE

Jestem nauczycielem pracującym w Młodzieżowym Domu Kultury, w którym większość nauczycieli jest zatrudnionych na umowy na czas określony na rok, nieliczni na dwa lub nawet na trzy lata, zawierane od 1 września do 31 sierpnia.

Jedna trzecia pracowników pedagogicznych jest zatrudniona przez mianowanie lub na umowę na czas nieokreślony. Na czas nieokreślony są zatrudniani nauczyciele w pełnym wymiarze czasu pracy. Nauczyciele realizujący zajęcia w niepełnym wymiarze godzin co do zasady zatrudniani są na czas określony. Arkusz organizacyjny jest zatwierdzany do 30 maja. Struktura i oferta zajęć oraz liczba godzin przyznana przez organ prowadzący jest niezmienna od lat. MDK prowadzi zajęcia stałe, przez cały rok szkolny. Nauczyciele są zatrudniani w ten sposób od kilku do kilkunastu lat.

Liczba planowanych godzin dla nauczycieli czasami ulega zmianom po rekrutacji, jednakże z reguły na korzyść nauczyciela. Dyrektor powołuje się na art. 10 ust. 7 Karty Nauczyciela i twierdzi, że musi takie umowy zawierać. Czy można mówić w tej sytuacji o zaistnieniu przypadku wynikającego z organizacji nauczania? Wszyscy nauczyciele muszą prowadzić rekrutację i nawet zatrudnieni na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy mogą nie uzbierać uczestników. Czy zawieranie z jedną trzecią nauczycieli umów na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy, a z niepełnozatrudnionymi tylko na czas określony jest prawidłowe?

ODPOWIEDŹ

Zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (DzU 2006 r. nr 97, poz. 674 z późn. zm.) stosunek pracy z nauczycielem mianowanym i z nauczycielem dyplomowanym nawiązuje się na podstawie mianowania, jeżeli:

1) posiada obywatelstwo polskie, z tym że wymóg ten nie dotyczy obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym;

2) ma pełną zdolność do czynności prawnych i korzysta z praw publicznych;

3) nie toczy się przeciwko niemu postępowanie karne lub dyscyplinarne, lub postępowanie o ubezwłasnowolnienie;

4) nie był karany za przestępstwo popełnione umyślnie;

5) ma kwalifikacje wymagane do zajmowania danego stanowiska;

6) istnieją warunki do zatrudnienia nauczyciela w szkole w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony.

Jeśli powyższe wymagania, łącznie z pkt 6, zostały spełnione (jak wspomina zainteresowana, wobec jednej trzeciej pracowników) w określonym czasie, dyrektor miał prawo zawrzeć takie umowy. Jeśli natomiast w danym roku nauczyciel spełnia pkt 1–5, ale nie ma warunków do zatrudnienia w pełnym wymiarze zajęć, dyrektor ma prawo podpisać umowę na czas określony.

Przytaczany art. 10 ust. 7 Karty Nauczyciela mówi, iż w przypadku zaistnienia potrzeby wynikającej z organizacji nauczania lub zastępstwa nieobecnego nauczyciela, w tym w trakcie roku szkolnego, z nauczycielem mianowanym podpisuje się umowę na czas określony.

Zainteresowana pisze, iż rekrutację prowadzą sami nauczyciele i liczba godzin w arkuszu organizacyjnym nie jest identyczna z godzinami we wrześniu. A zatem arkusz nie może zawierać pełnych etatów dla wszystkich nauczycieli.

Wobec sugestii, że nawet nauczyciele zatrudnieni na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu mogą nie uzbierać uczestników, należy przyjąć, iż dyrektor ma dwa wyjścia:

1. zorganizować pracę w ten sposób, że nauczyciele, mający podpisaną umowę na czas nieokreślony na pełen etat, nadal mają to zapewnione (kosztem innego nauczyciela, który miał umowę na czas określony);

2. odwołać się do art. 22 ust. 2 Karty Nauczyciela, który dopuszcza ograniczenie zatrudnienia na podstawie mianowania do wymiaru nie niższego niż 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć i zmniejszenie wynagrodzenia za zgodą nauczyciela, gdy nie ma możliwości zatrudnienia nauczyciela w pełnym wymiarze.

Reasumując, dyrektor ma prawo do zatrudniania nauczycieli zgodnie z realizowanym schematem (pełnozatrudnieni na czas nieokreślony, niepełnozatrudnieni na czas określony).

Wojciech Melosik – dyrektor Szkoły Podstawowej nr 62.