PYTANIE

Co będzie ze świetlicą w szkole ponadgimnazjalnej (w liceum) jak wejdzie reforma w 2012/2013?

Wszędzie szukałam informacji na ten temat, ale te, które znalazłam, dotyczą świetlicy szkolnej w szkole podstawowej. Obawiam się, że świetlice mogą zostać zlikwidowane, a tym samym stracę pracę.

ODPOWIEDŹ

W chwili obecnej nie ma normatywnych podstaw do obaw o dalsze losy świetlicy w szkole ponadpodstawowej. Nie znalazłem też żadnych rządowych ani poselskich planów zmian w tym zakresie. Zalecenia dotyczące pracy z uczniami w młodszym wieku szkolnym, w tym dotyczące warunków pracy świetlicy zostały określone w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (DzU z 2009 r. nr 4, poz. 17). Wytyczne te z natury rzeczy dotyczą szkół podstawowych i związane są z możliwością przyjęcia do klasy pierwszej dzieci sześcioletnich. Rozpatrując kwestię świetlic szkolnych w innych typach szkół (ponadpodstawowych), należy spojrzeć na nią z szerszej perspektywy, sięgając wręcz do prawnych podstaw ich działania.

Przypomnieć należy, że funkcjonowanie świetlic w publicznych szkołach opiera się przede wszystkim na Ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (DzU z 2004 nr 256 poz. 2572, z późn. zm.), która już w art. 1 stanowi, że system oświaty zapewnia m.in. realizację prawa każdego Polaka do kształcenia się oraz prawa dzieci i młodzieży do wychowania i opieki, odpowiednich do wieku i osiągniętego rozwoju, a także utrzymywanie bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki w szkołach i placówkach. Dalej, art. 67 ust. 1 ustawy o systemie oświaty, stanowi, że do realizacji zadań statutowych szkoła publiczna powinna zapewnić uczniom możliwość korzystania m.in. ze świetlicy, a zgodnie z art. 5 organ prowadzący szkołę ma obowiązek zapewnić warunki działania szkoły, w tym także bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki oraz możliwości wykonywania przez szkołę zadań statutowych.

Szczegółów należy szukać w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (DzU z 2001 r. nr 61, poz. 624, z późn. zm.) – w załączniku nr 6 określającym ramowy statut publicznej szkoły ponadpodstawowej (a więc także liceum) w § 2 pkt 4 zawiera odesłanie do statutu szkoły, który w ramach „innych informacji o szkole” powinien zawierać także informację o świetlicy, pod warunkiem, że szkoła taką działalność w ogóle prowadzi (notabene takiego zastrzeżenia nie ma w przypadku ramowego statutu szkoły podstawowej i gimnazjum – w tych typach szkół dyrektor bezwzględnie musi utworzyć świetlicę). Innymi słowy, jeśli statut publicznej szkoły ponadpodstawowej przewiduje funkcjonowanie w ramach szkoły świetlicy, to warunki jej działalności powinien określać regulamin pracy świetlicy, stanowiący integralną część statutu szkoły. Ewentualne zmiany statutu szkoły leżą oczywiście w zakresie kompetencji rady szkoły, w skład której wchodzą wybrani przedstawiciele nauczycieli, rodziców i uczniów.

Tomasz Lewicki – prawnik, specjalista z zakresu prawa oświatowego i prawa pracy, pracownik oświaty w samorządzie terytorialnym, nauczyciel przedmiotów prawniczych w zaocznej szkole policealnej.