PYTANIE

Ile powinien trwać dyżur nauczycielski, jeśli nauczyciel ma 19 godzin tygodniowo, 20 lub 21? Czy czas ten wylicza się jako ilość przerw?

ODPOWIEDŹ

Nie istnieją regulacje wskazujące wprost na czas, jaki nauczyciel powinien dyżurować. Zgodnie z przepisem art. 42 ust. 1 Karty Nauczyciela (t.j. DzU z 2006 r. nr 97, poz. 674 z późn. zm.) czas pracy nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć nie może przekraczać 40 godzin tygodniowo. Zgodnie z przepisem art. 42c ust. 1 przywołanej ustawy nauczycieli zatrudnionych w pełnym wymiarze zajęć obowiązuje pięciodniowy tydzień pracy. Należy więc założyć, że dziennie czas pracy nauczyciela nie może przekraczać ośmiu godzin. W ramach tego czasu pracy nauczyciel obok realizacji właściwego pensum, określonego w art. 42 ust. 3 Karty Nauczyciela, zobowiązany jest do realizacji innych zajęć i czynności wynikających z zadań statutowych szkoły, w tym zajęć opiekuńczych i wychowawczych. Do tych czynności należy zaliczyć również sprawowanie opieki nad uczniami podczas dyżurów w czasie przerw międzylekcyjnych.

Zgodnie z przepisem art. 39 ust. 1 ustawy o systemie oświaty (t.j. DzU z 2004 r. nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) działalnością szkoły lub placówki kieruje jej dyrektor. Do jego zadań należy więc zapewnienie opieki uczniom, w tym poprzez zorganizowanie dyżurów w czasie przerw. Obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa i higieny w czasie pobytu w szkole lub placówce, a także bezpiecznych i higienicznych warunków uczestnictwa w zajęciach organizowanych przez szkołę lub placówkę poza obiektami należącymi do tych jednostek, nakłada na dyrektora szkoły również przepis § 2 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (DzU z 2003 r. nr 6, poz. 69 z późn. zm.). Również zgodnie z § 14 ust. 1 przywołanego rozporządzenia przerwy w zajęciach uczniowie powinni spędzać pod nadzorem nauczyciela.

Mając na uwadze powyższe, należy jednak pamiętać, że dyrektor szkoły, jako pracodawca, zgodnie z przepisem art. 183a Kodeksu pracy (t.j. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.) zobowiązany jest do równego traktowania pracowników oraz zakazu dyskryminacji. Dlatego przy przydziale dyżurów należy to uwzględniać. Niedopuszczalna jest więc sytuacja, gdy jeden nauczyciel jest obciążony dyżurami, a na pozostałych taki obowiązek nie został nałożony.

dr Adam Balicki – pracownik naukowy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, autor publikacji z zakresu prawa oświatowego.