PYTANIE

Jestem nauczycielem kształcenia zintegrowanego. Ukończyłam 5-letnie studia magisterskie w Wyższej Szkole Pedagogicznej – kierunek nauczanie początkowe, dodatkowo ukończyłam studia podyplomowe – język angielski w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej.

Nadal doskonalę język w prywatnej szkole językowej, przygotowując się do egzaminu państwowego. W związku z możliwościami, jakie oferuje szkoła, do której uczęszczam, planuję zdawać egzamin TELC. W załączniku do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli ten rodzaj egzaminu nie został wyszczególniony. Czy to oznacza, że nie daje on uprawnień do nauczania języka angielskiego? Czy zdany egzamin państwowy upoważnia mnie do nauczania we wszystkich klasach szkoły podstawowej (mając na uwadze moje wykształcenie), czy tylko w klasach I–III?

ODPOWIEDŹ

Zgodnie z § 11 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 roku w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (DzU z 2009 r. nr 50, poz. 400 – zaczął obowiązywać dnia 1.09.2009 r.) kwalifikacje do nauczania języków obcych w przedszkolach i szkołach podstawowych posiada osoba, która spełnia jedno z poniższych wymagań:

– ukończyła studia magisterskie na kierunku filologia w specjalności danego języka lub lingwistyki stosowanej w zakresie danego języka obcego i posiada przygotowanie pedagogiczne,

– ukończyła studia wyższe w kraju, w którym językiem urzędowym jest dany język obcy nauczany w szkole oraz posiada przygotowanie pedagogiczne,

– ukończyła studia pierwszego stopnia: na kierunku filologia w specjalności danego języka obcego lub w specjalności danego języka obcego lub lingwistyki stosowanej w zakresie danego języka obcego oraz posiada przygotowanie pedagogiczne,

– ukończyła nauczycielskie kolegium języków obcych w specjalności odpowiadającej danemu językowi obcemu,

– ukończyła studia wyższe na dowolnym kierunku lub specjalności i legitymuje się: świadectwem złożenia państwowego nauczycielskiego egzaminu z danego języka II stopnia lub świadectwem znajomości danego języka obcego w stopniu zaawansowanym lub biegłym (zgodnie z wymaganiami zawartymi w załączniku do niniejszego rozporządzenia) i posiada przygotowanie pedagogiczne.

Zgodnie z paragrafem 11 ust. 3 ww. rozporządzenia kwalifikacje do nauczania języków obcych w przedszkolach i szkołach podstawowych posiada również osoba, która spełnia jedno z poniższych wymagań:

– ukończyła zakład kształcenia nauczycieli w dowolnej specjalności oraz legitymuje się świadectwem złożenia państwowego nauczycielskiego egzaminu z danego języka obcego I lub II stopnia lub świadectwem znajomości danego języka obcego w stopniu zaawansowanym lub biegłym oraz posiada przygotowanie pedagogiczne,

– legitymuje się świadectwem dojrzałości i świadectwem złożenia państwowego nauczycielskiego egzaminu z danego języka obcego I lub II stopnia.

Kwalifikacje do nauczania języków obcych w przedszkolach i klasach I–III szkół podstawowych, zgodnie z paragrafem 11 ust. 4 przytoczonego wyżej rozporządzenia, posiada również osoba, która ma kwalifikacje do pracy w wymienionych placówkach oraz legitymuje się świadectwem znajomości danego języka obcego w stopniu co najmniej podstawowym i która ukończyła studia podyplomowe lub kurs kwalifikacyjny w zakresie wczesnego nauczania danego języka obcego.

Egzaminy potwierdzające znajomość języka obcego na określonym poziomie (podstawowym, biegłym i zaawansowanym) zostały wskazane w załączniku do przytoczonego wyżej rozporządzenia „Świadectwa potwierdzające znajomość języków obcych”. Załącznik ten również stanowi, że dokumentem stwierdzającym złożenie państwowego egzaminu nauczycielskiego z języka obcego I lub II stopnia, jest świadectwo potwierdzające ten fakt zgodnie z zarządzeniem nr 33 Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 sierpnia 1990 roku w sprawie egzaminów państwowych z języków obcych.

Egzamin TELC nie został wskazany w załączniku do przytoczonego wyżej rozporządzenia. Oznacza to, że złożenie go nie nadaje kwalifikacji nauczycielskich. Natomiast jeżeli chodzi o nauczycielski egzamin państwowy z języka obcego, to zgodnie z paragrafem 11 ust. 2 pkt 4 lit. a kwalifikacje do nauczania języka obcego w szkole (z wyjątkiem nauczycielskich kolegiów języków obcych) ma między innymi osoba, która legitymuje się świadectwem złożenia państwowego egzaminu z danego języka obcego II stopnia. Zgodnie z powyższym, mając na uwadze Pani wykształcenie, to jeżeli złoży Pani egzamin państwowy II stopnia, to nabędzie Pani takie kwalifikacje. Natomiast jeżeli chodzi o szkoły podstawowe, to w Pani przypadku wystarczy złożyć egzamin państwowy I stopnia i wówczas uzyska Pani kwalifikacje do pracy w tego typu szkole zarówno w klasach I–III, jak też IV–VI.

Jeżeli chodzi o kwalifikacje do nauczania języka obcego tylko na poziomie przedszkola i szkoły podstawowej w klasach I–III, to tak jak zostało już wskazane, zgodnie z paragrafem 11 ust. 4 przytoczonego na wstępie rozporządzenia, wymagane jest posiadanie kwalifikacji do pracy w tego typu placówkach (ten warunek Pani spełnia, gdyż ukończyła Pani studia magisterskie na kierunku nauczanie początkowe), ukończenie studiów podyplomowych lub kursu kwalifikacyjnego w zakresie wczesnego nauczania języka obcego w szkole (ten warunek również Pani spełnia, gdyż ukończyła Pani odpowiednie studia podyplomowe) oraz legitymowanie się świadectwem znajomości języka obcego w stopniu co najmniej podstawowym. Egzaminami potwierdzającymi znajomość języka angielskiego w stopniu podstawowym są:

– First Certificate in English, University of Cambridge ESOL Examinations ocena A lub B,

– International English Language Testing System (IELTS) z wynikiem 5,0–6,0 pkt,

– Test of English as a Foreign Language (TOEFL) – Eduacational Testing Service, Princton, USA:

– wersja interenetowa iBT z wynikiem całkowitym minimum 57 pkt,

– wersja komputerowa CBT – minimum 173 pkt i dodatkowo minimum 3,5 pkt z pracy pisemnej (TWE) oraz minimum 50 pkt z egzaminu ustnego (TSE),

– wersja tradycyjna PBT – minimum 500 pkt i dodatkowo minimum 3,5 pkt z pracy pisemnej (TWE) oraz minimum 50 pkt z egzaminu ustnego (TSE),

– City & Guilds Level 1 Certificate in ESOL International (reading, writing and listening) Communicator (B2) 500/1765/2 funkcjonujący również pod nazwą City & Guilds International ESOL (IESOL) – poziom – “Communicator” łącznie z City & Guilds Level 1 Certyficate in ESOL International (Spoken) Communicator (B2) 500/1775/5, funkcjonującym również pod nazwą City & Guilds International Spoken ESOL (ISESOL) – poziom “Communicator”.

Jeżeli zdała Pani jeden z podanych wyżej egzaminów, to posiada Pani kwalifikacje do nauczania języka angielskiego w przedszkolach i szkołach podstawowych w klasach I−III.

Adam Balicki – pracownik naukowy Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.