Pytanie:

Chciałam otworzyć szkołę podstawową publiczną.

Czy budynek musi być duży czy może być średniej wielkości. Na początek to nie będzie duża szkoła i dużo uczniów. Chciałam utworzyć 3 klasy.

A jest możliwość współpracy z istniejącą już szkołą i podpisanie z nią umowy.

Czy szkoła może wynająć pomieszczenia komuś na prowadzenie działalności w zakresie szkolnictwa.

Odpowiedź:

W pierwszej kolejności założyciel składa wniosek o udzielenie zezwolenia na założenie szkoły lub placówki publicznej do jednostki samorządu terytorialnego, której zadaniem jest prowadzenie szkół publicznych danego typu lub placówek publicznych danego rodzaju (§ 2 rozporządzenia MEN z 18 sierpnia 2017 r.).

Wniosek o udzielenie zezwolenia na założenie szkoły lub placówki publicznej zawiera:

1)     w przypadku założyciela będącego osobą prawną:

• nazwę założyciela,
• adres jego siedziby,
• wskazanie organu uprawnionego do prowadzenia w imieniu założyciela spraw szkoły lub placówki publicznej;

2)     w przypadku założyciela będącego osobą fizyczną:

• imię i nazwisko założyciela,
• numer ewidencyjny PESEL,
• adres miejsca zamieszkania,
• adres do korespondencji;

3)     określenie typu szkoły lub rodzaju placówki publicznej,

4)     daty rozpoczęcia jej działalności,

5)     przewidywanej liczby uczniów, słuchaczy lub wychowanków (§ 3 rozporządzenia MEN z 18 sierpnia 2017 r.).

Oprócz tego w przypadku szkoły podstawowej i liceum ogólnokształcącego we wniosku należy wskazać, czy szkoła jest przeznaczona dla dzieci i młodzieży czy dla dorosłych, a dodatkowo:

1)     w przypadku szkoły podstawowej – wskazać, czy w szkole będą zorganizowane oddziały przedszkolne oraz czy szkoła będzie posiadać podporządkowane jej organizacyjnie szkoły filialne,

2)     w przypadku szkoły podstawowej, o której mowa w art. 95 ust. 2, 3 i 6 ustawy Prawo oświatowe (obejmującej strukturą organizacyjną klasy I–III albo klasy I–IV, filialnej obejmującej strukturą organizacyjną klasy I–III albo klasy I–IV, specjalne funkcjonujące w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych i młodzieżowych ośrodkach socjoterapii oraz szkół w zakładach poprawczych) – wskazać klasy, które ma obejmować struktura organizacyjna tej szkoły,

3)     wskazać adres siedziby szkoły lub placówki publicznej oraz informację o jej warunkach lokalowych oraz wyposażeniu w pomoce dydaktyczne i sprzęt niezbędny do realizacji zadań statutowych;

4)     wskazać dane, o których mowa w art. 88 ust. 5 Prawa oświatowego (wniosek składa się wraz z projektem aktu założycielskiego i statutu, wniosek zawiera także dane niezbędne do wpisania szkoły lub placówki do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej).

Wniosek składa się nie później niż do 30 września roku poprzedzającego rok, w którym ma nastąpić uruchomienie szkoły lub placówk. Termin ten może zostać przedłużony jedynie za zgodą odpowiednio organu jednostki samorządu terytorialnego albo ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.

Do wniosku o udzielenie zezwolenia na założenie szkoły lub placówki publicznej dołącza się:

• w przypadku założyciela będącego osobą prawną – kopię statutu lub innego dokumentu stanowiącego podstawę funkcjonowania osoby prawnej oraz – jeżeli osoba prawna podlega obowiązkowi wpisu do rejestru lub ewidencji – aktualny odpis z właściwego rejestru lub ewidencji;
• w przypadku założyciela będącego osobą fizyczną – wyciąg z dowodu osobistego zawierający imię, nazwisko i numer ewidencyjny PESEL, poświadczony notarialnie lub poświadczony przez przyjmującego wniosek pracownika urzędu obsługującego organ jednostki samorządu terytorialnego właściwej do udzielenia zezwolenia na założenie szkoły lub placówki publicznej;
• projekt aktu założycielskiego szkoły lub placówki publicznej;
• projekt statutu szkoły lub placówki publicznej;
• opinie właściwego miejscowo komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej i państwowego powiatowego inspektora sanitarnego o warunkach bezpieczeństwa i higieny w budynku, w którym będzie się mieścić szkoła lub placówka publiczna, i najbliższym jego otoczeniu, a w przypadku szkoły podstawowej, o której mowa w art. 95 ust. 3 ustawy, oraz publicznej placówki kształcenia ustawicznego i publicznego centrum kształcenia zawodowego, również opinie o warunkach bezpieczeństwa i higieny w budynkach, w których będą mieścić się odpowiednio szkoły filialne lub filie placówki lub centrum, i najbliższym ich otoczeniu;
• wykaz nauczycieli przewidzianych do zatrudnienia w szkole lub placówce publicznej, zawierający imiona i nazwiska nauczycieli oraz informację o ich kwalifikacjach;
• zobowiązanie do zapewnienia warunków działania szkoły lub placówki publicznej, w tym bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki, oraz zobowiązanie do przestrzegania przepisów dotyczących szkół i placówek publicznych.

Zezwolenie na założenie szkoły lub placówki publicznej jest udzielane, jeżeli:

• statut lub inny dokument stanowiący podstawę funkcjonowania osoby prawnej będącej założycielem przewiduje prowadzenie przez nią działalności oświatowej;
• projekt aktu założycielskiego i projekt statutu szkoły lub placówki publicznej są zgodne z przepisami ustawy i aktów prawnych wydanych na jej podstawie;
• w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe – zawód lub zawody, w jakich szkoła będzie kształcić, są zgodne z klasyfikacją zawodów szkolnictwa branżowego;
• warunki lokalowe oraz wyposażenie szkoły lub placówki publicznej w pomoce dydaktyczne i sprzęt zapewniają realizację statutowych zadań szkoły lub placówki publicznej, w tym bezpieczne i higieniczne warunki nauki, wychowania i opieki;
• nauczyciele posiadają kwalifikacje wymagane do zatrudnienia w szkole lub placówce publicznej danego typu lub rodzaju;
• utworzenie szkoły w miejscowości wskazanej przez założyciela będzie sprzyjać poprawie warunków kształcenia, a także korzystnie uzupełniać sieć szkół publicznych w odpowiednio tej miejscowości, gminie, powiecie, województwie lub regionie.

Zezwolenie na założenie szkoły lub placówki publicznej jest udzielane po uzyskaniu pozytywnej opinii kuratora oświaty. O opinię kuratora oświaty występuje organ jednostki samorządu terytorialnego właściwej do udzielenia zezwolenia na założenie szkoły lub placówki publicznej.

Zagadnienia z zakresu spraw technicznych dotyczących funkcjonowania budynku szkoły i przedszkola reguluje ustawa Prawo budowlane, która kwalifikuje je do kategorii IX obiektów budowlanych (załącznik do ustawy). Określone wymogi dla budynków, w tym tych przeznaczonych na pobyt dzieci oraz budynków użyteczności publicznej zawiera rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. Klasyfikuje ono budynki i ich części, stanowiące odrębne strefy pożarowe, do określonej kategorii zagrożenia ludzi określającej stopień niebezpieczeństwa pod względem użytkowania lub możliwości ewakuacji ludzi. Budynki użyteczności publicznej przeznaczone na potrzeby oświaty charakteryzuje kategoria zagrożenia ludzi, określana jako:

• ZL III dla budynku szkolnego,
• Z II dla budynku przeznaczonego przede wszystkim do użytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się, takiego jak przedszkole.

Gdy w obiekcie lub jego części następuje podjęcie działalności zmieniającej warunki bezpieczeństwa pożarowego należy wystąpić o zmianę sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części (art. 71 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo budowlane).

Zasadniczo sam fakt, że budynek szkoły mieściłby się w pomieszczeniach wynajmowanych nie stanowi przeszkody do jej założenia, jeżeli osoba prowadząca będzie dysponowała tytułem prawnym do tych lokali i będą one odpowiadały wymogom bezpieczeństwa określonym w rozporządzeniu.

Podstawa prawna:

• 68 ustawy z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (tekst jedn.: Dz.U. z 2021r. poz. 1082 ze zm.),
• 2, § 3 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 18 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowych zasad i warunków udzielania i cofania zezwolenia na założenie przez osobę prawną lub osobę fizyczną szkoły lub placówki publicznej (tekst jedn.: Dz.U. z 2020 r. poz. 1591 ze zm.),
• 71 ust. 1 pkt 2 ustawy z 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz.U. z 2021 r. poz. 2351),
• 209 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (tekst jedn.: Dz.U. 2022 r. poz. 1225).