Zapewnienie bezpiecznych warunków pobytu w szkole należy przede wszystkim do dyrektora szkoły. Zanim przejdziemy do ustalenia procedury postępowania powypadkowego, warto przypomnieć podstawowe definicje związane z tematem.

Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło w związku z pracą i które skutkowało urazem:

· podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności albo poleceń przełożonych;

· podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności w interesie zakładu pracy, nawet bez polecenia;

· w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji zakładu pracy, w drodze między siedzibą zakładu pracy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.

Na równi z wypadkiem przy pracy traktuje się – w zakresie uprawnień do świadczeń – wypadek, któremu pracownik uległ:

· w czasie trwania podróży służbowej, w okolicznościach innych niż określone wyżej;

· w związku z odbywaniem służby w zakładowych i resortowych formacjach samoobrony albo w związku z przynależnością do obowiązkowej lub ochotniczej straży pożarnej działającej w zakładzie pracy;

· przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające w zakładzie pracy organizacje zawodowe.

Wypadek w drodze do pracy lub w drodze z pracy to nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które pozostawało w bezpośrednim związku z dojazdem (dojściem) pracownika z miejsca zamieszkania do zakładu pracy przed rozpoczęciem pracy lub dojazdem (dojściem) pracownika z zakładu pracy do miejsca zamieszkania – po zakończeniu pracy.

Szczególnie istotny z punktu widzenia postępowania powypadkowego jest podział wypadków wg ich skutków:

· wypadek śmiertelny (w wyniku którego nastąpiła śmierć w miejscu wypadku lub w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia wypadku);

· ciężki wypadek (w wyniku którego nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, a mianowicie: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia lub inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje organizmu, a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, trwała, całkowita lub znaczna niezdolność do pracy w zawodzie albo trwałe, poważne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała);

· wypadek zbiorowy (któremu w wyniku tego samego zdarzenia, uległy co najmniej dwie osoby).

W razie zaistnienia wypadku przy pracy, zgodnie z art. 234 Kodeksu pracy – dyrektor szkoły jako pracodawca jest obowiązany przede wszystkim:

1. podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie;

2. zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym;

3. niezwłocznie zawiadomić właściwego inspektora pracy i prokuratora o śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym wypadku przy pracy oraz każdym innym wypadku, który wywołał wymienione skutki, mającym związek z pracą, jeżeli może być uznany za wypadek przy pracy;

4. zapewnić ustalenie w przewidzianym trybie okoliczności i przyczyn wypadku;

5. zastosować odpowiednie środki w celu zapobieżenia podobnym wypadkom;

6. systematycznie analizować przyczyny wypadków przy pracy i na podstawie wyników tych analiz stosować właściwe środki zapobiegawcze.

Dyrektor jako pracodawca dodatkowo jest obowiązany prowadzić rejestr wypadków przy pracy.

Szereg szczegółowych obowiązków pracodawcy w razie zaistnienia wypadku przy pracy określa Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 lipca 1998 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz sposobu ich dokumentowania, a także zakresu informacji zamieszczonych w rejestrze wypadków przy pracy (DzU nr 115 poz. 744).

Najistotniejszym obowiązkiem pracodawcy (dyrektora szkoły) w razie zaistnienia wypadku przy pracy jest ustalenie jego okoliczności i przyczyn. W tym celu dyrektor szkoły obowiązany jest powołać
zespół powypadkowy (oczywiście zarządzeniem) w odpowiednim składzie (patrz § 3 ww. rozporządzenia): pracownik służby bhp oraz społeczny inspektor pracy. Jeśli poszkodowany uległ wypadkowi w związku z wykonywaniem umowy zlecenia, umowy o dzieło itp., dyrektor powinien powiadomić właściwy inspektorat ZUS o wszczęciu postępowania powypadkowego.