PYTANIE

Jak powinno być obliczane wynagrodzenie dla nauczyciela, jakie składniki podlegają wyrównaniu i w związku z tym jakie powinno być wypłacane wynagrodzenie w czasie wakacji?

ODPOWIEDŹ

Aby ustalić odpowiedź na postawienie pytanie należy odwołać się do zapisów:

• Ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (DzU z 2006 r. nr 97, poz. 674 z późn. zm.),

• Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagrodzenia za pracę w dniu wolnym od pracy (DzU z 2005 r. nr 22, poz. 181 z późn. zm.),

• Ustawy budżetowej na 2009 r. z dnia 9 stycznia 2009 r. (DzU z 2009 r. nr 10, poz. 58 z późn. zm.),

• prawa miejscowego, tj. regulaminu wynagradzania określającego wysokość dodatków opracowanego przez organ jednostki samorządu terytorialnego.

Zgodnie z zapisem Karty Nauczyciela na wynagrodzenie nauczycieli składają się:

1.wynagrodzenie zasadnicze,

2.dodatek za wysługę lat,

3.dodatek motywacyjny,

4.dodatek funkcyjny,

5.dodatek za warunki pracy,

6.wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw,

7.nagrody i inne świadczenia wynikające ze stosunku pracy z wyłączeniem świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych i dodatków socjalnych.

Uszczegółowienie zapisów ustawy znajdziemy w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej, które określa:

• wysokość minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, którzy realizują tygodniowy obowiązkowy wymiar zajęć,

• sposób obliczania wysokości stawki wynagrodzenia zasadniczego za jedną godzinę przeliczeniową,

• wykaz stanowisk oraz sprawowanych funkcji uprawniających do dodatku funkcyjnego oraz ogólne warunki przyznawania nauczycielom dodatku funkcyjnego,

• sposób ustalania wysokości wynagrodzenia za pracę w dniu wolnym od pracy.

Coroczna zmiana wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli w górę jest konsekwencją zmian zawartych w ustawie budżetowej. Dodatkowe składniki wynagrodzenia zależą natomiast od:

• stażu pracy (dodatek za wysługę lat),

• jakości świadczonej pracy (dodatek motywacyjny),

• funkcji (dodatek funkcyjny dyrektora, wicedyrektora, kierownika),

• dodatkowych zajęć lub zadań.

Pamiętać należy jednocześnie, że wysokość dodatkowych składników wynagrodzenia uzależniona jest od wysokości płacy zasadniczej (zmienianej corocznie) nauczyciela, stąd każdy wzrost stawek minimalnych wynagrodzenia zasadniczego pociąga za sobą podwyżki dodatków. Szczegółowe warunki i wysokość tych dodatków określa organ prowadzący szkołę (jednostka samorządu terytorialnego) w regulaminie wynagradzania. Warunkiem obowiązywania regulaminu jest jego ogłoszenie w wojewódzkim dzienniku urzędowym (dniem ogłoszenia jest dzień wydania dziennika). Regulamin wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Zmiany wynagrodzenia nie są jednakowe dla wszystkich, bowiem wynagrodzenie, a tym samym wyrównanie wynagrodzenia nauczycieli, zależy od stopnia awansu zawodowego, posiadanych kwalifikacji oraz wymiaru godzin zajęć obowiązkowych.

Średnie wynagrodzenie nauczycieli stanowi dla:

• stażysty 100% kwoty bazowej ustalanej corocznie w ustawie budżetowej,

• kontraktowego 111% kwoty bazowej ustalanej corocznie w ustawie budżetowej,

• mianowanego 144% kwoty bazowej ustalanej corocznie w ustawie budżetowej,

• dyplomowanego 184% kwoty bazowej ustalanej corocznie w ustawie budżetowej.

Zgodnie z ustawą budżetową na 2009 kwota bazowa zmieni się dwukrotnie i tak:

• od 1 stycznia 2009 r. do 31 sierpnia 2009 r. wyniesie 2177,86 zł.,

• od 1 września 2009 r. do 31 grudnia 2009 r. wzrośnie do 2286,75 zł.

Tak więc nauczycielom przysługuje wyrównanie otrzymanego wynagrodzenia wraz z jego dodatkowymi składnikami. Wypłata podwyższonego wynagrodzenia wraz z wyrównaniem od 1 stycznia danego roku następuje nie później niż w ciągu 3 miesięcy po ogłoszeniu ustawy budżetowej i wejścia w życie regulaminu wynagrodzeń (prawo miejscowe jest tu równie ważne – przed dniem wejścia w życie regulaminu nie należy podejmować działań dotyczących wypłacenia nauczycielom wyrównania wynagrodzenia, jak również wynagrodzenia w nowej wysokości). Warto dodać, że 2009 roku przewidziano dwie podwyżki , pierwsza zróżnicowana wynosząca w stosunku do wynagrodzenia w 2008 r. od 5% dla nauczycieli dyplomowanych do 28% dla stażystów (obowiązująca od 1 stycznia wypłacona w kwietniu a więc jeszcze przed wakacjami i obowiązująca również na czas ferii letnich bo do 31 sierpnia) i druga ministerialna podwyżka jednakowa dla wszystkich nauczycieli bez względu na stopień awansu zawodowego wynosząca 5% w stosunku do stycznia 2009 r. i wypłacana od 1 września danego roku wg podanej w rozporządzeniu tabeli:

Stopień awansu zawodowego

Wysokość minimalnego wynagrodzenia zasadniczego

1.01.2009 – 31.08.2009

Wysokość minimalnego wynagrodzenia zasadniczego

1.09.2009 – 31.12.2009

stażysta

1815

1906

kontraktowy

1869

1962

mianowany

2121

2227

dyplomowany

2492

2616

Lucyna Gromiec – konsultant w Pracowni Doskonalenia Kadry Kierowniczej Oświaty i Doradztwa Metodycznego Świętokrzyskiego Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Kielcach; prowadzi szkolenia dla kierowniczej kadry oświatowej, rad pedagogicznych, nauczycieli oraz wychowawców; współautorka projektu edukacji prawnej społeczności szkolnej; nauczyciel akademicki w Wyższej Szkole Administracji Publicznej; ekonomista.