PYTANIE

Zaproponowano mi pracę na stanowisku nauczyciela stażysty na 10/18 etatu w szkole społecznej, ale okres trwania umowy określono na trwający od września tego roku do czerwca przyszłego.

Czy jest to zgodne z prawem i czy ma to jakiś wpływ na staż?

ODPOWIEDŹ

Szkoły i placówki oświatowe w Polsce dzielą się na publiczne i niepubliczne. Reguluje to art. 5 ust. 1 Ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (DzU z 2004 r. nr 256, poz. 2572 ze zmianami).

Szkoły społeczne, zakładane przez osoby fizyczne i prawne (art. 82 ust. 1 UoSO), są szkołami niepublicznymi. Placówki niepubliczne nie mają obowiązku ubiegania się o status szkoły publicznej. Jednak jeśli chcą mieć prawo do wystawiania świadectw lub dyplomów państwowych, uzyskanie uprawnień szkoły publicznej staje się nieodzowne.

Aby szkoła niepubliczna uzyskała uprawnienia szkoły publicznej, jest zobligowana między innymi do (art. 7 ust. 3 UoSO):

– realizacji programów nauczania uwzględniających podstawy programowe wymienionych w art. 7 ust. 1 pkt 4a Ustawy o Systemie Oświaty),

– realizacji zajęć w cyklu nie krótszym oraz w wymiarze nie niższym niż wymiar zajęć edukacyjnych określonych w ramowym planie nauczania szkoły publicznej danego typu,

– stosowania zasad klasyfikowania i promowania uczniów oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów,

– prowadzenia dokumentacji przebiegu nauczania ustalonej dla szkół publicznych,

– zatrudniania nauczycieli obowiązkowych zajęć edukacyjnych mających kwalifikacje określone dla nauczycieli szkół publicznych.

Artykuł 8 Ustawy o systemie oświaty informuje, iż szkoła podstawowa i gimnazjum może być tylko szkołą publiczną lub niepubliczną o uprawnieniach szkoły publicznej. Tak więc,
jeśli propozycja pracy dotyczy szkoły podstawowej lub gimnazjum, możemy mieć pewność, że nauczyciel w niej zatrudniony będzie mógł realizować staż w ten sam sposób, co w szkole publicznej. Jeśli jednak chcemy się zatrudnić w ponadgimnazjalnej szkole społecznej, powinniśmy uzyskać informację, czy szkoła ma status placówki publicznej. Jeśli tak, będziemy mogli uzyskiwać stopnie awansu zawodowego zgodnie z przepisami prawa oświatowego. Jeśli nie, powinniśmy dowiedzieć się,
czy placówka realizuje zapisy Ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (DzU z 2006 r. nr 97, poz. 674 ze zmianami). W sytuacji, gdy nie realizuje Karty Nauczyciela, dokumentem regulującym przepisy dotyczące zatrudnienia będzie Kodeks pracy, a zatrudnionym można być na przykład na podstawie umowy zlecenia.

Skoro jednak propozycja pracy określała stanowisko jako „nauczyciel stażysta”, domniemywać należy, że szkoła ma status szkoły publicznej lub realizuje zapisy Karty Nauczyciela. W takiej sytuacji bardzo istotny jest zapis art. 7 ust. 3 pkt 6 UoSO, dotyczący zatrudnienia nauczycieli mających kwalifikacje zawodowe określone dla nauczycieli szkół publicznych.
Jeśli w placówce są zatrudniani nauczyciele zgodnie z kwalifikacjami wymaganymi w szkołach publicznych, realizują ścieżkę awansu zawodowego adekwatnie do nich.

Informacje dotyczące awansu zawodowego nauczycieli odnajdziemy w rozdziale 3a Karty Nauczyciela. Zgodnie z art. 9a ust. 2 ww. ustawy
stopień nauczyciela stażysty uzyskuje się z dniem nawiązania stosunku pracy. Staż na każdy kolejny stopień awansu zawodowego nauczyciel rozpoczyna z początkiem roku szkolnego, nie później niż w ciągu 14 dni od dnia rozpoczęcia zajęć na swój wniosek skierowany do dyrektora szkoły, z wyjątkiem nauczyciela stażysty, który rozpoczyna staż w momencie zatrudnienia (art. 9d ust. 1 Karty Nauczyciela). Jeśli nastąpiło ono w tym terminie, nie ma przeciwwskazań do rozpoczęcia stażu.

Kolejnym elementem zatrudnienia opisanego w pytaniu jest jego niepełny wymiar oraz czas jego trwania.
Zatrudnienie nauczyciela stażysty od września do czerwca pozwala na odbycie pełnego stażu na stopień nauczyciela kontraktowego w wymiarze 9 miesięcy zgodnie z art. 9c ust. 1 pkt 1 Karty Nauczyciela.
Aby móc realizować staż, należy być zatrudnionym w wymiarze nie mniejszym niż 9/18 etatu. 10/18 etatu pozwala więc na jego odbycie zgodnie z przepisami prawa.

Zadaniem dyrektora placówki winno być jednak poinformowanie kandydata do pracy, jakie są konsekwencje zatrudnienia na czas określony, dodatkowo w wymiarze niepełnego etatu. Czy, na przykład, umowa ma szanse na przedłużenie, czy definitywnie praca ustanie w czerwcu 2009 roku. Ma to wpływ na przebieg dalszej kariery zawodowej i pozwala przemyśleć decyzję rozpoczęcia pracy na warunkach zaproponowanych w danej placówce.

Agnieszka Góra – dyrektor Szkoły Podstawowej nr 37, magister filologii polskiej.