PYTANIE

Czy dyrektor może rozwiązać umowę o pracę z nauczycielem kontraktowym (wychowawca świetlicy), aby uzupełnić etaty nauczycielom mianowanym?

ODPOWIEDŹ

Podstawy prawne oraz tryb rozwiązania stosunku pracy nawiązanego na podstawie umowy o pracę określają zarówno przepisy Karty Nauczyciela, jak i przepisy Kodeksu pracy. KN zawiera podstawy rozwiązania umowy o pracę z nauczycielem w art. 20 oraz art. 27. Zakładam, że w tym przypadku nauczyciel kontraktowy zatrudniony jest na czas nieokreślony.

Zgodnie z zasadą zawartą w art. 27 ust. 1 KN rozwiązanie umowy o pracę zawartej z nauczycielem na czas nieokreślony następuje z końcem roku szkolnego, za trzymiesięcznym wypowiedzeniem. Zasada ta nie dotyczy nauczycieli zatrudnionych w szkołach, w których organizacji pracy nie przewidziano ferii szkolnych, którzy mogą rozwiązać umowę o pracę za trzymiesięcznym okresem wypowiedzenia również w trakcie roku szkolnego (art. 23 ust. 3 w związku z art. 27 ust. 3 KN).

Stosownie do przepisu art. 30 § 4 kp jeżeli pracodawca wypowiada pracownikowi umowę o pracę zawartą na czas nieokreślony, to w piśmie wypowiadającym umowę obowiązany jest przedstawić przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie. Konieczne do prawidłowego wypowiedzenia umowy jest, by podana przyczyna wypowiedzenia była rzeczywista i konkretna.

W tym kontekście podana przyczyna przez dyrektora – uzupełnienie etatów nauczycieli mianowanych – nawet jeżeli jest rzeczywista i konkretna, to niewątpliwe nie uzasadnia zwolnienia nauczyciela na podstawie art. 27 KN.

Być może jakimś rozwiązaniem byłoby zwolnienie nauczyciela na podstawie art. 20 KN z końcem roku szkolnego za trzymiesięcznym wypowiedzeniem – jeżeli istniałyby przesłanki określone w tym przepisie:

- całkowita lub częściowa likwidacji szkoły,

- zmiany organizacyjne powodujące zmniejszenie liczby oddziałów w szkole lub też zmiany planu nauczania uniemożliwiające dalsze zatrudnianie nauczyciela (w tym przypadku nauczyciela świetlicy) w pełnym wymiarze zajęć.

Niezależnie od powyższego istnieją inne instrumenty prawne, aby zmniejszyć wymiar zatrudnienia nauczycielom zatrudnionym na podstawie mianowania:

- ograniczenie etatu (art. 22 ust. 2 KN),

- uzupełnienie pensum (art. 22 ust. 1 KN),

- przeniesienie w stan nieczynny (art. 20 ust. 5c KN),

- przeniesienie na inne stanowisko (art. 18 i 19 KN).

Podstawa prawna:

- Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (t.j.: DzU z 2006 r. nr 97, poz. 674 z późn. zm.);

- Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j.: DzU z 1998 r. nr 21, poz. 94, z późn. zm.).

Dariusz Skrzyński – prawnik, specjalista z zakresu prawa oświatowego, prawa pracy i prawa autorskiego.