PYTANIE

W naszej szkole jest przyjęte, że za pracę jurora w rejonowych przedmiotowych komisjach konkursowych można otrzymać wynagrodzenie w wysokości 4 godzin ponadwymiarowych zgodnie z osobistą stawką zaszeregowania. Jakie zapisy regulują to zagadnienie?

Na przykład praca w komisji rejonowego konkursu z języka polskiego trwała w tym roku od 11.00 do 16.50, czyli prawie 6 godzin, a mogłem otrzymać wynagrodzenie tylko za cztery.

ODPOWIEDŹ

W art. 35 Ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (DzU z 2006 r. nr 97 poz. 674 z późn. zm.) zapisano, że w szczególnych wypadkach, podyktowanych wyłącznie koniecznością realizacji programu nauczania, nauczyciel może być obowiązany do odpłatnej pracy w godzinach ponadwymiarowych. Liczba tych godzin nie może przekraczać 1/4 tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć. Przydzielenie nauczycielowi większej liczby godzin ponadwymiarowych może nastąpić wyłącznie za jego zgodą , jednak w ilości nieprzekraczającym 1/2 tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć.

Zgoda nauczyciela na zatrudnienie w godzinach ponadwymiarowych jest niezbędna również wtedy, gdy dyrektor przydzielić takie godziny chce kobiecie w ciąży, osobie wychowującej dziecko do lat 4 oraz nauczycielowi odbywającemu staż w celu uzyskania wyższego stopnia awansu zawodowego.
Niedopuszczalne jest zatrudnienie nauczyciela w godzinach ponadwymiarowych w wymiarze przekraczającym połowę tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć.

Pamiętajmy jednocześnie, że praca w godzinach ponadwymiarowych nie stanowi uprawnienia nauczyciela, lecz jest jego obowiązkiem, jeżeli została zarządzona zgodnie z prawem oraz, że zdjęcie z nauczyciela tego dodatkowego obowiązku, polegające na nieprzydzieleniu mu nadgodzin, nie stanowi pogorszenia warunków pracy.

Praca nauczycieli w różnego rodzaju komisjach (np. maturalnych, konkursowych itp.) powinna być wynagradzana jak za godziny ponadwymiarowe, ale tylko wówczas, gdy praca ta przekracza obowiązujące ich pensum zajęć.

Ogólną regulację dotyczącą wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw (od godziny ponadwymiarowej różni ją tylko to, że jest ona realizowana w zastępstwie nieobecnego nauczyciela)
zawiera art. 35 ust. 3 Karty Nauczyciela, zgodnie z którym wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe wypłaca się wg stawki osobistego zaszeregowania nauczyciela, z uwzględnieniem dodatku za warunki pracy.

Godziny ponadwymiarowe przypadające w dniach ustawowo wolnych od pracy oraz w dniach wolnych od pracy i w okresach przerw w pracy szkoły ustalonych w przepisach o organizacji roku szkolnego, w których nie odbywają się godziny dydaktyczne lub wychowawcze, nie uprawniają do wynagrodzenia przewidzianego zapisem art. 35 Karty Nauczyciela.

Szczegółowy sposób rozliczania godzin ponadwymiarowych nauczycieli określa prawo miejscowe – organ prowadzący szkołę, po uzgodnieniu ze związkami zawodowymi zrzeszającymi nauczycieli, uchwala na podstawie Ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (DzU z 2001 r. nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) oraz Ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela
regulamin wynagradzania nauczycieli.

Sposób liczenia wynagrodzenia za jedną godzinę ponadwymiarową zgodnie z uchwalonym regulaminem:

Dzieli się przyznaną nauczycielowi stawkę wynagrodzenia zasadniczego przez miesięczną liczbę tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin, ustaloną dla rodzaju zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych realizowanych w ramach godzin ponadwymiarowych.

Na przykład: nauczyciel mianowany za każdą godzinę ponadwymiarową otrzyma:

1829 : (18 x 4,16) = 24,39 zł

gdzie:

1829 zł – to wynagrodzenie zasadnicze nauczyciela mianowanego

18 godz. – to pensum nauczycielskie

4,16 – to średnia ilość tygodni w miesiącu

24,39 – to stawka brutto za 1 godzinę ponadwymiarową.

Dla ustalenia wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe w tygodniach, w których przypadają dni usprawiedliwionej nieobecności w pracy nauczyciela lub dni ustawowo wolne od pracy, oraz w tygodniach, w których zajęcia rozpoczynają się lub kończą w trakcie tygodnia – za podstawę ustalenia liczby godzin ponadwymiarowych przyjmuje się tygodniowy obowiązkowy wymiar zajęć określony w art. 42 ust. 3 Karty Nauczyciela lub ustalony na podstawie art. 42 ust. 7 Karty Nauczyciela , pomniejszony o 1/5 tego wymiaru za każdy dzień usprawiedliwionej nieobecności w pracy lub dzień ustawowo wolny od pracy. Liczba godzin ponadwymiarowych, za które przysługuje wynagrodzenie w takim tygodniu, nie może być jednak większa niż liczba godzin przydzielonych w planie organizacyjnym.

Przykład 1.

Nauczyciel (pensum 18 godz.) ma przydzielonych w planie organizacyjnym 22 godziny – 4 godziny ponadwymiarowe.

poniedziałek

wtorek

środa

czwartek

piątek

6

7

4

3

2

Nauczyciel był nieobecny w szkole, np. we wtorek i środę.

poniedziałek

wtorek

środa

czwartek

piątek

6

3,6

3,6

3

2

gdzie: 3,6 to przelicznik, czyli liczba godzin, o jaką pomniejsza się „dzienny etat”, czyli o 1/5 wymiaru obowiązkowego (18 x 1/5 = 3,6). Z tego wynika, że liczba nadgodzin w tym tygodniu wynosi 0,2 (bo 6+ 3,6 + 3,6 + 3 + 2 = 18,2).

Przykład 2.

Udzielając odpowiedzi na zadane pytanie, spróbujmy przeanalizować przykład:

Nauczyciel był nieobecny w szkole na przykład w środę – zasiadał w komisji konkursowej (nieobecność usprawiedliwiona).

poniedziałek

wtorek

środa

czwartek

piątek

6

7

3,6

3

2

środa – komisja konkursowa: 8 godzin dydaktycznych (6 zegarowych)

godziny ponadwymiarowe 8 – 3,6 = 4,4

liczba nadgodzin w tym tygodniu: 6 + 7 + (8 – 3,6) + 3 + 2 = 22,4, czyli 18 pensum + 4,4

Ponieważ liczba nadgodzin nie może być większa niż liczba godzin przydzielona w planie organizacyjnym, to
liczba nadgodzin wyniesie 4 godziny.

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (DzU z 2006 r. nr 97, poz. 674 z późn. zm.).

2. Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (DzU z 2001r. nr 142, poz. 1591 z późn. zm.).

3. Prawo miejscowe – uchwała organu prowadzącego szkołę w sprawie ustalenia regulaminu określającego dla nauczycieli poszczególnych stopni awansu zawodowego wysokość oraz szczegółowe warunki przyznawania nauczycielom dodatków: za wysługę lat, motywacyjnego, funkcyjnego i za warunki pracy oraz niektórych innych składników wynagrodzenia.

Lucyna Gromiec – konsultant w Pracowni Doskonalenia Kadry Kierowniczej Oświaty i Doradztwa Metodycznego Świętokrzyskiego Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Kielcach; prowadzi szkolenia dla kierowniczej kadry oświatowej, rad pedagogicznych, nauczycieli oraz wychowawców; współautorka projektu edukacji prawnej społeczności szkolnej; nauczyciel akademicki w Wyższej Szkole Administracji Publicznej; ekonomista.