PYTANIE

1. Czy w ramach prowadzonego nadzoru pedagogicznego w publicznym gimnazjum dyrektor szkoły ma prawo

przeprowadzić wśród nieletnich uczniów gimnazjum ankiety, aby zbadać, jakość pracy konkretnego nauczyciela w wybranych klasach i posiłkować się wynikami w dokonywaniu oceny pracy nauczyciela bądź podejmować decyzje dotyczące dalszego nawiązania lub rozwiązania stosunku pracy z tym nauczycielem?

2. Jakie akty prawne regulują tworzenie ankiet w edukacji dla uczniów niepełnoletnich w gimnazjum?

3. Czy dyrektor szkoły nieposiadający wykształcenia socjologicznego może pisać ankiety personalne na temat konkretnego nauczyciela, a nie pracy szkoły?

ODPOWIEDŹ

1. Tak. Dyrektor może wykorzystywać informacje pozyskane na etapie sprawowanego nadzoru pedagogicznego do podejmowania decyzji dotyczących oceny pracy lub rozwiązania stosunku pracy nauczycieli.

Uzasadnienie

Decyzja w obu tych kwestiach należy do dyrektora i to on ponosi za nią pełną odpowiedzialność. Przesłanki, jakimi kierował się dyrektor, ustalając ocenę pracy, czy wybierając nauczyciela do zwolnienia, są kontrolowane. Od ustalonej oceny pracy, w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia, przysługuje nauczycielowi prawo wniesienia odwołania za pośrednictwem dyrektora szkoły do właściwego kuratora oświaty. Z kolei przyjęte przez dyrektora szkoły kryteria wyboru nauczyciela do zwolnienia podlegają kontroli sądowej, w celu dokonania oceny, czy rozwiązanie stosunku pracy było uzasadnione. Aby jednak to nastąpiło należy wnieść odwołanie do sądu pracy (informacja taka powinna znaleźć się w dokumencie wypowiedzenia).

2. Nie ma aktów prawnych, które regulują tworzenie ankiet w edukacji dla uczniów niepełnoletnich w gimnazjum. Tworzenie ankiet powinno być zgodne planem i zasadami sprawowania nadzoru pedagogicznego przez dyrektora.

3. Tak. Dyrektor może tworzyć ankiety personalne, jeżeli jest to zgodne planem i z zasadami sprawowanego przez niego nadzoru pedagogicznego, w szczególności z jawnością działań, wymagań i sposobów kontroli oraz obiektywną oceną jakości pracy nauczycieli.

Uzasadnienie

Szczegółowe warunki i tryb sprawowania oraz formy nadzoru pedagogicznego określa Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (DzU z 2009 r. nr 168, poz. 1324). Dyrektor szkoły publicznej opracowuje na każdy rok szkolny plan nadzoru pedagogicznego, który przedstawia radzie pedagogicznej w terminie do dnia 15 września roku szkolnego, którego dotyczy plan.

W celu realizacji przedstawionych w tym planie zadań, dyrektor szkoły lub placówki w szczególności obserwuje prowadzone przez nauczycieli zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze oraz inne zajęcia i czynności wynikające z działalności statutowej szkoły lub placówki. Dyrektor publicznej szkoły jest zobligowany do zorganizowania również procesu ewaluacji wewnętrznej i wykorzystanie jej wyników do podejmowania działań mających na celu poprawę pracy szkoły lub placówki.

Ewaluacja działalności edukacyjnej szkół i placówek, według MEN, jest praktycznym badaniem oceniającym, które ma prowadzić do określenia stopnia spełniania przez szkołę lub placówkę wymagań stawianych przez państwo na podstawie oceny przebiegu procesów, a także efektów podejmowanych działań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych oraz warunków działania szkoły lub placówki, jakości zarządzania i jej funkcjonowania w środowisku.

Do podstawowych obowiązków dyrektora w tej materii należy właśnie m.in.: decydowanie o doborze technik i narzędzi badawczych wykorzystywanych przy dokonywaniu ewaluacji wewnętrznej, tworzenie ich lub współdziałanie w ich tworzeniu. Takimi narzędziami ewaluacyjnymi są np.: kwestionariusze wywiadu, notatki, arkusze obserwacji, listy pytań, przeglądy, ankiety.

Dariusz Skrzyński – prawnik, specjalista z zakresu prawa oświatowego, prawa pracy i prawa autorskiego.