PYTANIE

Czy członek rady ma prawo odmówić złożenia swojego podpisu pod protokołem z przebiegu rady pedagogicznej?

Czy istnieje jakikolwiek przepis nakazujący podpisywanie protokołów przez członków rady? Czy w przypadku, gdy w szkole nie ma regulaminu rady (do tej pory nie został opracowany), zatem nie ma nigdzie zapisu, w jaki sposób rada wyraża swoją akceptację (bądź jej brak) co do treści zawartych w protokole, dyrektor ma prawo nakazać mi złożenie podpisu pod tym dokumentem, zwłaszcza, gdy zawiera on elementy nieprawdziwe? Dodam, że do tego roku protokoły były zatwierdzane (lub nie) przez głosowanie. Tym samym każdy wyrażał swoją akceptację (lub nie) treści zawartych w protokole. Jak mam potraktować wydane przez dyrektora zarządzenie, aby każdy członek rady zapoznawał się z treścią protokołów i składał pod nimi swój podpis? Czy w przypadku odmowy grozi mi kara dyscyplinarna?

ODPOWIEDŹ

W myśl artykułu 40., ustęp 1 Ustawy o Systemie Oświaty (DzU z 2004 r., Nr 256, poz. 2572 z późniejszymi zmianami) w szkole zatrudniającej co najmniej trzech nauczycieli działa rada pedagogiczna, która stanowi kolegialny organ szkoły w zakresie realizacji statutowych zadań, wynikających z kształcenia, wychowania i opieki. W skład rady pedagogicznej wchodzą wszyscy nauczyciele zatrudnieni w danej placówce wraz z dyrektorem. Dyrektor jest zobowiązany organizować, przygotowywać i prowadzić zebrania rady pedagogicznej, które muszą mieć miejsce w związku z rozpoczęciem roku szkolnego, klasyfikowaniem uczniów oraz, kiedy będzie taka potrzeba. Rada pedagogiczna między innymi podejmuje uchwały, zatwierdza bądź opiniuje wiele najważniejszych dokumentów oraz decyzji szkolnych. W myśl artykułu 43., ustęp 1
uchwały są podejmowane zwykłą większością głosów, zatem pozostałe decyzje lub opinie nie wymagają określonej liczby głosujących.

W artykule 43., ustęp 2 czytamy, że „rada pedagogiczna ustala regulamin swej działalności”, zaś „zebrania rady pedagogicznej są protokołowane”. Zatem w każdej szkole powinien być opracowany regulamin, który jasno i konkretnie określa prawa i obowiązki członków rady. Jeżeli taki regulamin nie został ustalony, należy przyjąć
statut szkoły jako dokument regulujący funkcjonowanie rady pedagogicznej w szkole bądź
ustawę o systemie
oświaty, w której nie ma zapisu o konieczności podpisywania się pod poszczególnymi protokołami, a zatem nie można nauczyciela karać dyscyplinarnie za brak podpisu. Jednocześnie należy mieć na uwadze, że brak podpisu nie oznacza, że członek nie akceptuje decyzji podjętych przez radę pedagogiczną. Do protokołu załącza się listę obecności podpisaną przez uczestników zebrania rady pedagogicznej. Można więc domniemywać, że podpisując listę, zaaprobowali decyzje podjęte podczas posiedzenia rady pedagogicznej.
Jeżeli nauczyciel nie zgadza się z treściami zawartymi w protokole, ma możliwość zgłoszenia swojego stanowiska i zaprotokołowania tego podczas posiedzenia rady pedagogicznej, w czasie którego decyzja zapada, bądź na początku następnego zebrania, kiedy powinno się głosować o przyjęciu protokołu z poprzedniego posiedzenia rady. Jeśli natomiast zarządzenie dyrektora danej szkoły obliguje nauczycieli do podpisywania protokołów, to nieskładanie podpisu można potraktować jako niestosowanie się do przepisów obowiązujących w szkole, zatem – zgodnie ze statutem szkoły – nauczyciel może być pociągany do odpowiedzialności.

W myśl przytoczonego artykułu 43., ustęp 2 ustawy o oświacie w każdej szkole musi zostać ustalony i przyjęty regulamin rady pedagogicznej, a do zadań przewodniczącego należy dopilnowanie, aby dokument taki został sformułowany. Jeśli dyrektor zaniedbał tę sprawę, członkowie rady sami powinni upomnieć się o utworzenie obowiązującego w szkole regulaminu, by w ten sposób uniknąć niepotrzebnych nieporozumień, na przykład dotyczących kwestii składania (bądź nie) podpisu pod każdym protokołem.

Katarzyna Wójtowicz
– zastępca dyrektora Katolickiego Centrum Edukacyjnego Caritas Archidiecezji Krakowskiej