Program nauczania
Odpowiada
27.05.2010
Do końca czerwca dyrektor mojej szkoły nakazał nauczycielom oddać program nauczania
(w moim wypadku na 3 lata pracy chemii w gimnazjum), zrecenzowany przez przedmiotowca lub metodyka. Czy w tej sytuacji mogę oprzeć się na wydawnictwie (wiem, że nie będzie to program autorski, ale czy musi być autorski)?
Pytanie dotyczy nowego programu nauczania z chemii, który wprowadzany będzie w klasie pierwszej gimnazjum, w związku z wdrażaniem od 1 września 2009 roku nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego. Podstawą prawną tych działań jest Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (DzU z 2009 r. nr 4, poz. 17 ze zm.),
Obowiązujące przepisy prawne, podobnie jak poprzednie, czynią nauczyciela odpowiedzialnym za:
– wybór programu nauczania,
– wybór podręcznika.
Nauczyciel może wybrać program nauczania z oferty wydawnictwa, może go zmodyfikować, może, ale nie musi, napisać swój program nauczania dla danego przedmiotu.
Istotna zmiana, jakiej dokonano ostatnio w przepisach prawa, polega na tym, że MEN nie dopuszcza do użytku szkolnego programów nauczania do nowej podstawy programowej. Każdy program musi być dopuszczony do użytku w danej szkole przez dyrektora szkoły po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej.
Zapisy regulujące te kwestie znajdują się w następujących aktach prawnych:
1. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (DzU z 2004 r. nr 256, poz. 2572 z późn. zm.), art. 22a ust. 1 i 2:
„1. Nauczyciel ma prawo wyboru podręcznika spośród podręczników dopuszczonych do użytku szkolnego.
2. Nauczyciel przedstawia dyrektorowi szkoły program wychowania przedszkolnego lub program nauczania. Dyrektor szkoły, po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej, dopuszcza do użytku w danej szkole zaproponowany przez nauczyciela program wychowania przedszkolnego lub program nauczania.”
2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 6 stycznia 2009 r. w sprawie dopuszczania do użytku szkolnego programów wychowania przedszkolnego, programów nauczania i podręczników oraz cofania dopuszczenia (DzU z 2009 r. nr 4, poz.18) przewiduje, że:
„§ 25 ust. 3 Program nauczania ogólnego opracowany przez nauczyciela powinien uzyskać pozytywną opinię nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego, posiadającego wykształcenie wyższe w zakresie zgodnym z zakresem treści nauczania, które program obejmuje.”
„§ 4 ust. 2 Przed dopuszczeniem programu nauczania ogólnego do użytku w danej szkole, dyrektor szkoły może zasięgnąć opinii:
1) nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego, posiadającego wykształcenie wyższe i kwalifikacje wymagane do prowadzenia zajęć edukacyjnych, dla których program jest przeznaczony, lub
2) konsultanta lub doradcy metodycznego, lub
3) zespołu nauczycielskiego, zespołu przedmiotowego lub innego zespołu problemowo-zadaniowego, o których mowa w przepisach w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół.”
Cytowany powyżej zapis rozporządzenia znosi obligatoryjność uzyskania pozytywnej oceny autorskiego programu nauczania przez nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego.
Natomiast § 2 ust. 3 tego rozporządzenia stanowi, że „nauczyciel może zaproponować program wychowania przedszkolnego, program nauczania ogólnego, program nauczania dla zawodu albo program nauczania dla profilu opracowany samodzielnie lub we współpracy z innymi nauczycielami. Nauczyciel może również zaproponować program opracowany przez innego autora (autorów) lub program opracowany przez innego autora (autorów) wraz z dokonanymi zmianami”.
Rozporządzenie daje prawo dyrektorowi szkoły zasięgania opinii przez osoby wymienione w § 4 ust. 2 o każdym programie nauczania zaproponowanym przez nauczyciela, a więc także na przykład opublikowanym przez wydawnictwo. Zapis ten jest konsekwencją rezygnacji MEN z dopuszczania do użytku szkolnego programów nauczania do nowej podstawy programowej. To dyrektor szkoły staje się odpowiedzialny za uwzględnienie w szkolnym zestawie programów nauczania całości podstawy programowej kształcenia ogólnego dla danego etapu edukacyjnego, o czym mówi art. 22a ust. 2b Ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (DzU z 2004 r. nr 256, poz. 2572, z późn. zm.).
Bożena Kula – nauczyciel konsultant Pracowni Doskonalenia Kadry Kierowniczej i Doradztwa Metodycznego w Świętokrzyskim Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Kielcach.
Brak komentarzy