PYTANIE

Czy organ prowadzący szkoły może obniżyć pensum nauczycielom świetlic w szkołach podstawowych i gimnazjalnych? Jeśli tak, to w jakiej formie (uchwały, zarządzenia)?

ODPOWIEDŹ

Pensum wychowawców świetlic szkolnych zostało określone w przepisie art. 42 ust. 3 Karty Nauczyciela (t.j. DzU z 2006 r. nr 97, poz. 674 z późn. zm). Zgodnie z nim wspomnianych wychowawców obowiązuje, niezależnie od typu szkoły, w jakiej pracują, 26- godzinny tygodniowy wymiar obowiązkowych zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych. Natomiast zgodnie z przepisem art. 42a ust 1 przywołanej ustawy istnieje możliwość obniżenia pensum konkretnemu nauczycielowi.

Organ prowadzący szkołę lub placówkę ma prawo określić przypadki, w których nauczycielowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze zajęć będzie można obniżyć tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin oraz warunki i tryb tego obniżenia.

Z powyższego wynika, że nie jest możliwe ogólne obniżenie pensum dla wychowawców świetlic przez organ prowadzący, gdyż jest ono regulowane ustawowo. Natomiast ustawa w określonych przypadkach daje możliwość obniżenia pensum konkretnemu nauczycielowi po spełnieniu wskazanych przesłanek. W tym zakresie organ prowadzący ma swobodę co do określenia przypadków, w jakich można dokonać wspomnianej obniżki, jak też trybu jej udzielania.

Sytuacja ta dotyczy wychowawców świetlic zatrudnionych na podstawie Karty Nauczyciela. W szkołach i placówkach, w których wspomniana nauczycielska pragmatyka służbowa nie obowiązuje, kwestia pensum jest uregulowana w umowie o pracę i w tym przypadku wspomniany obowiązkowy wymiar godzin dydaktycznych może być inny niż w Karcie Nauczyciela (mniejszy lub większy). Zgodnie z art. 29 § 1 Kodeksu pracy (t.j. DzU z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.) umowa o pracę określa strony umowy, rodzaj umowy, datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy, w szczególności:

– rodzaj pracy,

– miejsce wykonywania pracy,

– wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia,

– wymiar czasu pracy,

– termin rozpoczęcia pracy.

Zgodnie z przepisem art. 129 § 1 Kodeksu pracy czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy (uwzględniając wskazane w przywołanym przepisie wyjątki).

dr Adam Balicki – pracownik naukowy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. Autor publikacji z zakresu prawa oświatowego.