PYTANIE

Czy istnieją przepisy regulujące nagrywanie posiedzeń rad pedagogicznych na dyktafon? Czy takie nagrania mogą być traktowane jako protokół z posiedzenia rady, czy też protokół musi być w formie pisemnej?

ODPOWIEDŹ

W świetle obowiązujących powszechnie przepisów prawa pewne jest tylko to, że zebrania rady pedagogicznej muszą być protokołowane. Przesądza o tym w sposób jednoznaczny art. 43 ust. 2 Ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (DzU z 2004 r. nr 256, poz. 2572 z późn. zm.): „Rada pedagogiczna ustala regulamin swojej działalności. Zebrania rady pedagogicznej są protokołowane.” Innymi słowy oznacza to, że szczegóły w zakresie wymogów, jakim powinien odpowiadać protokół powinny znaleźć się w regulaminie działalności rady pedagogicznej. Oczywiście należy pamiętać, że zapisy takiego regulaminu nie mogą być sprzeczne z aktem wyższego rzędu i de facto powinny one być jedynie rozwinięciem i doprecyzowaniem przepisów ustawowych oraz statutu szkoły. Przypomnieć w tym miejscu należy, że za sprzeczne z zasadami techniki prawodawczej, i po prostu niepotrzebne, jest powtarzanie w regulaminie tego, co wynika wprost z przepisów ujętych w innych aktach normatywnych.

Protokół w formie pisemnej zawiera zwykle nie tylko odzwierciedlenie porządku formalnego posiedzenia rady pedagogicznej, ale także esencję czyjejś wypowiedzi. Rozwiązanie polegające na przyjęciu protokołu z posiedzenia rady pedagogicznej w formie nagrania elektronicznego uważam za dopuszczalne i możliwe z prawnego punktu widzenia (kwestia przyjęcia odpowiednich zapisów). Natomiast postulowałbym rozwagę we wprowadzaniu takiego instrumentu, bo w szybkim czasie może się okazać, że zalety takiego rozwiązania okażą się nad wyraz doraźne. Utrwalenie w taki sposób posiedzenia rady pedagogicznej bez wątpienia przyspieszy sam przebieg posiedzenia tego organu i w sposób bardzo precyzyjny (zaryzykowałbym nawet stwierdzenie, że zbyt precyzyjny) odzwierciedla przebieg całego posiedzenia rady, ale może rodzić problemy natury praktycznej w przyszłości, jeśli idzie chociażby o takie kwestie, jak zgłaszanie zastrzeżeń do treści protokołu i żądanie jego sprostowania, egzekwowanie ustaleń poczynionych podczas posiedzenia rady, prawo do wglądu do protokołu na terenie szkoły, prawo do wydawania wierzytelnych odpisów protokołu etc. To są problemy, obok których nie sposób przejść obojętnie, a których rozstrzygnięcie często wymagałyby np. konieczności odsłuchania ponownego całego nagrania i już wtedy z całą pewnością koronny argument oszczędności czasu czy prostoty takiego rozwiązania nie byłby brany pod uwagę. Omawiane zagadnienie nabiera jeszcze większej doniosłości w momencie, w którym przyjrzymy się statusowi dokumentu, jakim jest protokół z posiedzenia rady pedagogicznej – protokół zawiera niewątpliwie dane publiczne stanowiące informację publiczną w rozumieniu Ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (DzU z 2001 r. nr 112, poz. 1198 z późn. zm.), co oznacza, że informacje w nim zawarte powinny zostać udostępnione na żądanie, chyba że istnieją podstawy do wydania decyzji przez dyrektora szkoły odmawiającej dostępu do informacji publicznej. To dyrektor szkoły musi ustalić, jakie informacje podlegają ochronie ze względu na to, że są objęte tajemnicą – musi zatem określić, czy dane te podlegają ochronie danych osobowych, czy też na przykład ze względu na prawo do prywatności. Oczywista w tym momencie jest trudność dokonania takiego ustalenia (nie tylko od strony technicznej) w przypadku protokołu w formie zapisu elektronicznego, natomiast analiza ta jest dużo mniej skomplikowana w przypadku protokołu w formie tradycyjnej.

Tomasz Lewicki – prawnik, specjalista z zakresu prawa oświatowego i prawa pracy, pracownik oświaty w samorządzie terytorialnym, nauczyciel przedmiotów prawniczych w zaocznej szkole policealnej.