PYTANIE
Czy wychowawca klasy może dokonać zapisu w dzienniku lekcyjnym: „zajęcia nie odbyły się” i złożyć swój podpis, jeśli tego przedmiotu nie naucza?

Ile można czekać na wpis nauczyciela do dziennika – przecież wychowawca musi podliczyć frekwencję?

ODPOWIEDŹ

Zasady prowadzenia dokumentacji szkolnej reguluje Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 19 lutego 2002 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (DzU z 2002 r. nr 23, poz. 225, z późn. zm.). Przepis § 7 ust. 3 w brzmieniu ustalonym rozporządzeniem zmieniającym z dnia 16 lipca 2009 r. (DzU z 2009 r. nr 116, poz. 977) stanowi w zdaniu drugim, że przeprowadzenie zajęć edukacyjnych nauczyciel potwierdza podpisem. Wynika z tego, że nauczyciel potwierdza podpisem zajęcia przez siebie przeprowadzone. Jest to oczywiste również z tego względu, że wpis w dzienniku jest jedynym dopuszczonym sposobem ewidencjonowania czasu pracy nauczyciela. Nieuzasadniona jest interpretacja, według której nauczyciel, którego zajęcia nie odbyły się, miałby potwierdzać ten fakt swoim podpisem w dzienniku lekcyjnym. Szczególnie kłopotliwe byłoby to w razie dłuższej nieobecności tego nauczyciela w pracy.

Dziennik lekcyjny jest dokumentem potwierdzającym w szczególności fakt pobytu uczniów w określonych godzinach w szkole. Może mieć istotne znaczenie dowodowe, np. w razie podejrzenia ucznia o dokonanie czynu zabronionego. W związku z tym, wszelkie wpisy dotyczące obecności, jak i nieobecności uczniów na zajęciach powinny być na bieżąco odnotowywane. Również to, że zajęcia nie odbyły się i być może z tego powodu polecono uczniom później przyjść lub wcześniej opuścić szkołę, powinno zostać niezwłocznie zapisane w dzienniku lekcyjnym.

Zgodnie z § 23 rozporządzenia, to dyrektor szkoły ponosi odpowiedzialność za właściwe prowadzenie dokumentacji przebiegu nauczania. Dyrektor decyduje więc o tym, kto ma obowiązek odnotowania w dzienniku, że zajęcia nie odbyły się. Ma bowiem uprawnienie do przydzielania nauczycielom stałych prac i zajęć w ramach wynagrodzenia zasadniczego (art. 41 ust. 2 pkt 4 Ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty – DzU z 2004 r. nr 256, poz. 2572, z późn. zm.). Zwykle obowiązek ten przypada wychowawcy klasy, któremu przysługuje dodatek funkcyjny. Zakres zadań nauczycieli, w tym wychowawcy klasy, powinien określać statut szkoły (Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół DzU z 2001 r. nr 61, poz. 624, z późn. zm.).

Wydaje się najwłaściwsze, aby wychowawca umieścił stosowny zapis obok nazwy zajęć, które nie odbyły się, w miejscu przeznaczonym na temat. Z kolei rubryki, w których wpisuje się liczbę obecnych i nieobecnych uczniów należy wykreskować. Jeśli chodzi o podpis, jest on nieuzasadniony, gdyż zajęcia nie odbyły się i w związku z tym nie ma osoby mogącej potwierdzić podpisem przeprowadzenie ich. Najlepiej w miejscu na podpis postawić kreskę.

Inaczej sytuacja przedstawia się, gdy zajęcia przeprowadza inny nauczyciel albo, gdy w miejsce planowych zajęć odbywają się inne zajęcia z innym nauczycielem. Wówczas podpisuje się nauczyciel, który faktycznie przeprowadził zajęcia.

Krystyna Więcławska-Stysz – prawnik, doradca prawny Związku Nauczycielstwa Polskiego.