PYTANIE
Jestem nauczycielem dyplomowanym zatrudnionym na podstawie mianowania. W ostatnim roku szkolnym wyraziłem zgodę na ograniczenie zatrudnienia do 10/18. W przyszłym roku w skutek mniejszej liczby oddziałów nie będzie więcej niż 8 godzin mojego przedmiotu, więc choć jestem jedynym w szkole nauczycielem tego przedmiotu, nie mam szansy na połowę etatu...

Dodatkowo pracuję na ½ etatu jako nauczyciel – konsultant w ośrodku metodycznym w innym mieście i prowadzę działalność gospodarczą. Czy w mojej sytuacji przysługuje mi prawo wyboru między odprawą i przejściem w stan nieczynny? Czy zatrudnienie na czas określony w ośrodku metodycznym (umowa do 31 sierpnia 2014 r.) nie wyklucza przejścia w stan nieczynny?

ODPOWIEDŹ
Zgodnie z przepisem art. 20 ust. 1 pkt 2 Ustawy z dnia 26 stycznia 1982 roku – Karta Nauczyciela (t.j. DzU z 2006 r. nr 97, poz. 674 z późn. zm) w przypadku częściowej likwidacji szkoły lub w razie zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w szkole lub zmian planu nauczania uniemożliwiających dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć rozwiązuje z nim stosunek pracy lub na wniosek nauczyciela przenosi go w stan nieczynny. Zgodnie z przepisem art. 20 ust. 6 przywołanej ustawy, nauczyciel przebywający w stanie nieczynnym zachowuje prawo do comiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego oraz prawo do innych świadczeń pracowniczych, w tym dodatków socjalnych. Nauczyciel w stanie nieczynnym może przebywać maksymalnie sześć miesięcy. Po tym czasie stosunek pracy z nauczycielem zostaje rozwiązany. Dyrektor szkoły ma obowiązek przywrócenia do pracy w pierwszej kolejności nauczyciela przebywającego w stanie nieczynnym w razie powstania możliwości zatrudnienia go w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony lub na okres, na który została zawarta umowa, w tej samej szkole, na tym samym lub innym stanowisku pod warunkiem posiadania przez nauczyciela wymaganych kwalifikacji. Odmowa podjęcia pracy przez nauczyciela powoduje wygaśnięcie stosunku pracy z dniem odmowy.

Natomiast zgodnie z przepisem § 20 ust. 2 nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie mianowania, z którym rozwiązano stosunek pracy w trybie art. 20 ust. 1, ma prawo do odprawy w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego.

Mając na uwadze powyższe, wynika, że w stan nieczynny nie może zostać przeniesiony nauczyciel, który nie jest zatrudniony w pełnym wymiarze zajęć. Zgodnie z informacją zawartą w pytaniu wyraził Pan zgodę na zatrudnienie poniżej etatu, t.j. 10/18, i pracował Pan w takim wymiarze, więc z przeniesienia w stan nieczynny nie może Pan skorzystać. Natomiast jeżeli chodzi o odprawę, to w przypadku rozwiązania stosunku pracy w trybie art. 20 Karty Nauczyciela będzie miał Pan do niej prawo, gdyż nawet w przypadku wyrażenia zgody na obniżenie wymiaru godzin do 10/18 nadal będzie Pan nauczycielem zatrudnionym na podstawie mianowania.

Inny stosunek pracy oraz prowadzenie działalności gospodarczej nie są istotne w omawianej sprawie. Wspomniane uprawnienia wiążą się ze stosunkiem pracy nawiązanym w szkole i odprawa czy przeniesienie w stan nieczynny nie są uzależnione od dodatkowego zatrudnienia oraz prowadzenia działalności gospodarczej.

dr Adam Balicki – pracownik naukowy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. Autor publikacji z zakresu prawa oświatowego.