PYTANIE

Zgodnie z art. 54 Karty Nauczyciela nauczycielowi pracującemu w miejscowości do 5000 mieszkańców przysługuje mieszkanie służbowe.

Walczę o mieszkanie z gminą już od roku. Jak mogę wyegzekwować przysługujące mi mieszkanie od gminy, która nie ma ochoty wywiązać się z obowiązku przyznania lokalu mieszkalnego?

ODPOWIEDŹ

Zgodnie z art. 54 ust. 1 i 2 Ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (DzU z 2006 r. nr 97, poz. 674, z późn. zm.) nauczyciel zatrudniony na terenie wiejskim oraz w mieście liczącym do 5000 mieszkańców ma prawo do lokalu mieszkalnego na terenie gminy, w której położona jest szkoła. Obowiązek realizacji tego uprawnienia nauczyciela należy do dyrektora szkoły i organu prowadzącego szkołę.

Karta Nauczyciela nie wprowadza, oprócz miejsca zatrudnienia, żadnych kryteriów w zakresie korzystania z tego prawa. Nie reguluje również kwestii, w jaki sposób następuje realizacja obowiązku dyrektora szkoły i organu prowadzącego szkołę w zakresie zapewnienia nauczycielowi prawa do lokalu mieszkalnego na terenie gminy, w której położona jest szkoła.

Należy, zatem, odwołać się do ogólnych zasad w zakresie gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy, bowiem mieszkania przeznaczane dla nauczycieli wchodzą w skład tego zasobu. Zasady najmu tych mieszkań określone zostały w Ustawie z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (DzU z 2005 r. nr 31, poz. 266, z późn. zm.).

Dodać trzeba, że przepisy dotyczące zasad wynajmowania lokali określa także w uchwale właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego – w odniesieniu do lokali wchodzących w skład jej zasobu mieszkaniowego, dlatego odpowiedzi na to pytanie należy szukać również w takim akcie. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 2 ustawy rada gminy określa zasady wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy, w tym zasady i kryteria wynajmowania lokali, których najem jest związany ze stosunkiem pracy, jeżeli w mieszkaniowym zasobie gminy wydzielono lokale przeznaczone na ten cel.

Nie ma recepty na skuteczne wyegzekwowanie swojego prawa od gminy. Trudno mi jest podpowiadać, nie znając uchwały rady gminy, oraz jej stanowiska w tej konkretnej sprawie. Ostatecznością, a niekiedy jedynym wyjściem, jest skierowanie sprawy na drogę postępowania sądowego. Warto wtedy zwrócić się o pomoc do osób profesjonalnie zajmujących się tego typu problematyką (adwokata lub radcy prawnego). Po przeanalizowaniu już zebranego materiału (np. korespondencji z gminą lub dyrektorem szkoły) i obecnej sytuacji mieszkaniowej nauczyciela, będą w stanie wskazać dalszą drogę postępowania w tej sprawie.

Warto również dodać, że na podstawie ogólnej zasady wyrażonej w art. 5 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 1964 r. nr 16, poz. 93, z późn. zm.) nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Może oznaczać to, że nawet jeśli nauczyciel jest uprawniony do lokalu mieszkalnego, to nie powinien z niego korzystać, gdy ma inne mieszkanie, skoro do korzystania z mieszkań komunalnych jest wiele oczekujących.

Dariusz Skrzyński – prawnik, specjalista z zakresu prawa oświatowego, prawa pracy i prawa autorskiego.