PYTANIE

Ile umów na czas określony nauczyciel może podpisać? Kiedy nauczycielowi przysługuje umowa na czas nieokreślony, jakie warunki musi spełniać?

ODPOWIEDŹ

Art. 10 Ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (DzU z 2006 r. nr 97, poz. 674 z późn. zm.) bardzo dokładnie precyzuje nawiązywanie stosunku pracy z nauczycielami. Trudno odpowiadać jest na stawiane pytania bez znajomości realnych warunków szkoły i sytuacji nauczyciela, ale generalnie zawieranie umowy o pracę z nauczycielem jest ściśle powiązane z jego statusem zawodowym i tak:

1)
Z nauczycielem stażystą – umowa o pracę zawierana jest na
czas określony (zgodnie z art. 10 ust. 2 Karty Nauczyciela) – jednego roku szkolnego (czyli od 1 września do 31 sierpnia).

2)
Z nauczycielem kontraktowym – stosunek pracy nawiązuje się na podstawie umowy o pracę na
czas nieokreślony (zgodnie z art. 10 ust. 4 KN), jeżeli istnieje możliwość zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy na okres dłuższy niż rok. W przypadku zaistnienia potrzeby wynikającej z organizacji nauczania lub zastępstwa za nieobecnego nauczyciela, w tym w trakcie roku szkolnego stosunek pracy nawiązuje się na podstawie umowy o pracę na czas określony (art. 10 ust. 7 KN).

3)
Z nauczycielem mianowanym i dyplomowanym – stosunek pracy nawiązuje się na podstawie
mianowania (zgodnie z art. 10 ust. 5 KN) – jeżeli zatrudniamy nauczyciela
w pełnym wymiarze czasu pracy. W przypadku zatrudnienia w
niepełnym wymiarze stosunek pracy z tymi nauczycielami nawiązujemy na
czas nieokreślony lub określony, jeżeli wynika to z organizacji nauczania (np. przedmiot przez jeden semestr) lub zastępstwa za nieobecnego nauczyciela, w tym w trakcie roku szkolnego (art. 10 ust. 7 KN).

Chcąc odpowiedzieć na pytanie, ile umów na czas określony może podpisać nauczyciel, należałoby dopytać: jaki to jest nauczyciel: stażysta, kontraktowy, mianowany czy dyplomowany, w jakim wymiarze czasu pracy jest zatrudniony (w pełnym, niepełnym) – te kwestie mają ogromne znaczenie interpretacyjne.

Zgodnie orzecznictwem Sądu Najwyższego (np. I PKN 709/99)
brak jest podstaw do stosowania przepisów kodeksu pracy w zakresie nauczycielskich umów o pracę na czas określony, w tym art. 25 (1) kodeksu pracy, który mówi, że jeżeli strony zawarły dwukrotnie umowę na czas określony, to każda następna w skutkach prawnych jest umową na czas nieokreślony.
Jeżeli są spełnione przesłanki z Karty Nauczyciela, które dopuszczają zawarcie umowy na czas określony (potrzeba wynikająca z organizacji nauczania lub zastępstwo nieobecnego nauczyciela), to
nie ma ograniczenia co do liczby zawieranych umów na czas określony. Zaznaczyć jednocześnie należy, że Sąd Najwyższy w innych wyrokach wypowiadał się, że zawarcie umowy na czas określony, przy jednoczesnym spełnieniu warunków, w których powinna być zawarta umowa na czas nieokreślony (art. 10 ust. 4 KN) skutkuje traktowaniem takiej umowy jako zawartej na czas nieokreślony.

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (DzU z 2006 r. nr 97, poz. 674 z późn. zm).

2. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (DzU z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

Elżbieta Kaczmarska – edukator samorządowy.