Pytanie:

Mam pytanie dotyczące pracy w święto. Chciałbym się dowiedzieć czy przysługuje mi dzień wolny za pracę 6.01.2020 w taki sposób, iż odbieram ten dzień w inny dzień, w którym powinienem mieć dyżur. Jestem wychowawcą w internacie w Młodzieżowym Ośrodku Socjoterapii. Moje pensum uśrednione (4 godziny informatyki w szkole) i w internacie 25 godzin. Nie mamy stałego grafiku pracy w internacie. Mam wypracować swoje godziny tj. 25h - wyrabiam 30h. Pracujemy od poniedziałku do niedzieli. Np. w normalnym tygodniu bez zmniejszania pensum czyli świąt itd. pracuję w poniedziałek od 22 do 6, w środę od 11:30 do 22, czwartek pobudka od 6 do 8, w sobotę albo niedzielę 8h. Lekcje w czwartek. U nas jest tak, że jak wypada jakieś święto od poniedziałku do piątku to mamy (tak samo jak nauczyciele) obniżone pensum zgodnie z ilością dni świątecznych w danym tygodniu. Nauczyciele mają obniżone pensum i wychowawcy - problem polega na tym, iż jakiś \"szczęśliwy\" wychowawca musi przyjść do pracy (jeżeli są albo mogą być dzieci) jak to się rozlicza. Jak to jest z tym zwrotem za pracę w święto. Przepisy niby są jasne. Za pracę w święto przysługuje inny dzień wolny albo 100% za godziny pracy. U mnie w pracy jest problem, gdyż osoba układająca grafik sama wskazała mi dzień wolny tj. 07.01.2020r. twierdząc, iż jest to dzień wolny za pracę w trzech króli. Tylko czy dzień wolny nie powinien być wskazany w dniu, w którym powinienem mieć dyżur? Co za logika jest w oddaniu dnia wolnego w dniu wolnym. Jak to jest z tymi godzinami pracy? Czy powinno się oddać tyle godzin ile się pracowało w święto czy niezależnie od ilości godzin powinno się oddać cały dzień? Czy pracując w święto 6 godzin mogę wnosić o dzień wolny w dniu, w którym mam dyżur np. 10 godzinny i będę miał wolne cały dzień? Jeżeli mają mi zapłacić to jak to rozliczyć? 6 godzin pracy a płacą jak za 12h? Czy te godziny wliczają się w te obniżone pensum np. 20 w tygodniu? W tygodniu ze świętem trzech króli łącznie wypracowałem około 26h. Gdy pracuję w niedzielę to też otrzymuję dzień wolny w grafiku ale nie pomniejsza to mojego tygodniowego wymiaru pracy. Osoba tworząca grafik tak żongluje dyżurami, że to dla niej nie jest problem aby mi dać dzień wolny w tygodniu - tylko czy to też nie jest analogiczne jak w pracy w święto - dzień wolny w dniu pracującym... Sekretarka nie potrafi mi pomóc. Coś tam mówiła, że u nas jest system pracy ciągłej i cośtam cośtam.

Odpowiedź:

Zakładam, że w tym przypadku wychowawca jest zatrudniony na podstawie Karty Nauczyciela.  Czas pracy nauczyciela pełnozatrudnionego wynosi do 40 godzin rozłożonych na pięciodniowy tydzień pracy. Jeśli internat działa przez wszystkie dni tygodnia to zgodnie z art. 42c ust. 2 KN wychowawca internatu korzysta co najmniej raz na dwa tygodnie z dwu kolejnych dni wolnych od pracy, z których jeden musi przypadać w niedzielę. Za zajęcia dydaktyczne, wychowawcze lub opiekuńcze, wykonywane w dniu wolnym od pracy, nauczyciel otrzymuje inny dzień wolny od pracy. W szczególnie uzasadnionych przypadkach zamiast dnia wolnego nauczyciel otrzymuje odrębne wynagrodzenie (art. 42c ust. 3 KN). Dzień wolny lub wynagrodzenie będzie przysługiwać nauczycielowi jeśli praca w dany dzień nie była przewidziana w harmonogramie pracy, czyli gdy wystąpiła konieczność polecenia pracy w dzień wolny od pracy wynikający z harmonogramu pracy nauczyciela w danym tygodniu. Ustalając harmonogram pracy nauczyciela należy ponadto pamiętać o zapewnieniu odpowiedniego okresu odpoczynku dobowego, tygodniowego oraz po pracy w porze nocnej. Natomiast za pracę w porze nocnej nauczycielowi będzie przysługiwać dodatek – zgodnie z art. 42b KN. Natomiast w sytuacji, gdy w którykolwiek z 5 dni pracy nauczyciela przypadnie święto i nauczyciel w tym dniu wykonuje pracę, powinien być mu udzielony inny dzień wolny od pracy, a w szczególnie uzasadnionych wypadkach zamiast dnia wolnego – wypłacone wynagrodzenie ze 100% dodatkiem. Z taką sytuacją mamy do czynienia 6 stycznia 2020 r., zgodnie z opisanym stanem faktycznym. Przepisy Karty Nauczyciela nie przewidują w tym tygodniu, w którym wypada święto, obniżenia tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nauczyciela. Święto (np. 6 stycznia) nie obniża tygodniowej normy czasu pracy, ponieważ przepisy KN zawierają wyczerpującą regulację czasu pracy nauczycieli i nie odsyłają do stosowania art. 130 § 2 Kodeksu pracy. W związku z tym w tygodniu, w którym przypadają dni świąteczne, nauczyciel w tych dniach może pracować, za co otrzymuje inny dzień wolny od pracy, a szczególnie uzasadnionych przypadkach zamiast dnia wolnego nauczyciel - wynagrodzenie jak za godziny ponadwymiarowe ze 100% dodatkiem, o którym mowa w art. 42c ust. 3 i 4 KN albo korzysta z dnia wolnego. W przypadku udzielenia nauczycielowi innego dnia wolnego od pracy, w zamian za pracę w dniu wolnym od pracy lub święto, musi to być jeden z dni pracy wychowawcy, tzn. dzień, w którym zgodnie z rozkładem zajęć powinien on je realizować. Za prace w święto Trzech króli powinna Pani otrzymać cały dzień wolny, bez względu na liczbę godzin przepracowanych w tym dniu. Jeżeli jednak będzie wypłacane wynagrodzenie jak za godziny ponadwymiarowe to tylko za liczbę godzin faktycznie przepracowanych.

Podstawa prawna:

• art. 42, art. 42c ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 2215 ze zm.);
• § 10 rozporządzenia MENiS z dn. 31.01.2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagrodzenia za pracę w dniu wolnym od pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 416 ze zm.).