PYTANIE

Czy przewodniczący rady rodziców może wymagać od dyrektora dokumentów szkolnych; arkusza organizacyjnego, kserokopii statutu, listy uczniów zwolnionych z opłat za ubezpieczenie i innych?

ODPOWIEDŹ

Odpowiedzi należy szukać Ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (DzU z 2004 r. nr 256, poz. 2572, z późn. zm.), która określa kompetencje rady rodziców i Ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (DzU z 2002 r. nr 101, poz. 926, z późn. zm.), która określa bezwzględne granice tych uprawnień, w sytuacji, gdy sprawa dotyczy danych osobowych.

Rada rodziców może występować do dyrektora i innych organów szkoły lub placówki, organu prowadzącego szkołę lub placówkę oraz organu sprawującego nadzór pedagogiczny z wnioskami i opiniami we wszystkich sprawach szkoły lub placówki. Ponadto ustawa przyznaje szereg innych uprawnień związanych z organizacją i przebiegiem procesu nauczania.

Aby umożliwić radzie rodziców skorzystanie z tych uprawnień, określony organ szkoły lub placówki, w tym również dyrektor, jest zobowiązany do udostępnienia dokumentów szkolnych lub projektów takich dokumentów. Nie oznacza to jednak bezwzględnego obowiązku udostępniania wszystkich informacji. Należy udostępnić tylko takie, które są zwiane z określonymi kompetencjami rady rodziców. Będą to na pewno dokumenty związane z organizacją i przebiegiem procesu dydaktyczno-wychowczo-opiekuńczego. Nie można natomiast udostępniać dokumentów, które zawierają dane osobowe, a obowiązek ich udostępnienia nie wynika z przepisów prawa lub osoba, której dane dotyczą nie wyraziła na to zgody, o czym stanowi ustawa o ochronie danych osobowych. Oznacza to, że należy udostępnić podstawowe akty obowiązujące w danej szkole lub placówce oraz inne, szczególnie, jeżeli dotyczą organizacji nauczania. Nie należy jednak udostępniać dokumentów, które zawierają informacje o nauczycielach lub uczniach (dokumenty osobowe, personalne), chyba że jest to związane z określoną kompetencją rady rodziców określoną w ustawie o systemie oświaty lub sami zainteresowani wyrazili na to zgodę.

W praktyce, w sytuacji wymagania przez przewodniczącego rady rodziców określonych dokumentów należy żądać od niego pisemnego wniosku o ich udostępnienie z podaniem zakresu niezbędnego do efektywnego sprawowania czynności wynikających z przepisów prawa. Taka informacja będzie miała kluczowe znaczenie dowodowe w sytuacji ewentualnego sporu sądowego dotyczącego zarzutu nieuprawnionego udostępnienia przez dyrektora dokumentów zawierających dane osobowe.

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (DzU z 2004 r. nr 256, poz. 2572, z późn. zm.), art. 54.

2. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (DzU z 2002 r. nr 101, poz. 926, z późn. zm.), art. 23 ust. 1.

Dariusz Skrzyński – prawnik, specjalista z zakresu prawa oświatowego, prawa pracy i prawa autorskiego.