PYTANIE

Czy trzecia umowa w tej samej szkole powinna być zawarta na czas nieokreślony?

ODPOWIEDŹ

Artykuł 25 (1) Kodeksu pracy stanowi, że
zawarcie kolejnej umowy na czas określony jest równoznaczne w skutkach prawnych z zawarciem umowy o pracę na czas nieokreślony, jeżeli poprzednio strony dwukrotnie zawarły umowę o pracę na czas określony na następujące po sobie okresy, a przerwa między rozwiązaniem poprzedniej a nawiązaniem kolejnej umowy o pracę nie przekroczyła jednego miesiąca.

Zgodnie z art. 10 ust. 7 Karty Nauczyciela
w przypadku zaistnienia potrzeby wynikającej z organizacji nauczania lub zastępstwa nieobecnego nauczyciela, w tym w trakcie roku szkolnego,
stosunek pracy z osobą rozpoczynającą pracę w szkole, z nauczycielem kontraktowym lub z nauczycielami określonym w ust. 5,
nawiązuje się na podstawie umowy o pracę na czas określony. Zgodnie z ostatnim orzeczeniem Sądu Najwyższego (I PKN 709/99) należy uznać, że skoro Karta Nauczyciela reguluje zawieranie umów na czas określony, to kwestia ta jest uregulowana w tej ustawie i brak jest podstaw do stosowania przepisów Kodeksu pracy w tym zakresie, a zwłaszcza art. 25 (1). Jeśli są spełnione przesłanki warunkujące dopuszczalność zawarcia takiej umowy (występuje potrzeba wynikająca z organizacji nauczania lub zastępstwa nieobecnego nauczyciela), to
możliwe jest zawieranie kolejnych umów na czas określony, bez ograniczenia ich ilości.

Zgodnie jednak z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 2 września 1999 roku (I PKN 235/99), jeżeli pierwsza umowa o pracę została zawarta w sposób sprzeczny z tym przepisem (art. 10 ust. 7 Karty Nauczyciela), to zawiera się umowę na czas nieokreślony. Jest to pogląd ugruntowany w orzecznictwie. Problematyka ta była już przedmiotem wypowiedzi Sądu Najwyższego w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 27 maja 1993 r. I PZP 14/93 (OSNCP 1993/11 poz. 189). W jej uzasadnieniu Sąd Najwyższy stwierdził, że zawarcie umowy o pracę na czas określony, mimo że nie zostały spełnione warunki przewidziane w art. 10 ust. 4 Karty Nauczyciela, ma ten skutek, że umowę taką należy traktować jako zawartą na czas nieokreślony (tak samo uchwała z dnia 14 czerwca 1994 r. I PZP 28/94 OSP 1995/4 poz. 82 i wyrok z dnia 23 października 1996 r. I PRN 92/96 OSNAPiUS 1997/8 poz. 130).

Agata Pijanowska – aplikant adwokacji.