Pytanie:

Czy w ramach oszczędności wójt może zmniejszyć etat bibliotekarza do pół etatu? Przede wszystkim będzie to niekorzystne dla ucznia, bo mam dopełniać etat świetlicą, więc biblioteka pewnie będzie ciągle zamknięta. Nastąpi spadek czytelnictwa.

Odpowiedź:

Wójt nie może, a dyrektor już tak. Można oczywiście naciskać dyrektora, ale to organ prowadzący formalnie zatwierdza arkusz na kolejny rok. Niestety kwestionowanie decyzji dyrektora wymaga skierowania sprawy do sądu. W praktyce nie należy przyjmować przeniesienia na inne stanowisko (wychowawcy świetlicy) i czekać na wypowiedzenie umowy o pracę a następnie odwołać się od wypowiedzenia do sądu pracy.

Obecnie nie ma standardów i norm zatrudniania bibliotekarzy szkolnych, jak w przypadku nauczycieli specjalistów od 1 września 2022 r. W praktyce są to uzgodnienia dyrektorów szkół z poszczególnymi samorządami i organami prowadzącymi.

Do 1 stycznia 1999 r. liczba uczniów, na których przysługiwał etat nauczyciela bibliotekarza, była uregulowana odgórnie (zarządzenie MEN z 4 czerwca 1997 r.). Normy te przestały być jednak wiążące z 1 stycznia 1999 r. Od 1 stycznia 1999 r. nie obowiązują już żadne odgórne normy dotyczące zasad ustalania liczby etatów nauczycieli bibliotekarzy w szkole. Niektóre organy prowadzące (ale to już rzadkość) nadal stosują normy wynikające z nieobowiązującego już zarządzenia MEN. Zarządzenie MEN z 4 czerwca 1997 r  wskazywało następujące normy i zasady ich zwiększania.

Normy we wszystkich typach szkół :

• do 145 uczniów – 1 godzina zajęć tygodniowo na każdych 10 uczniów
• od 146 do 300 uczniów – ½ etatu
• powyżej 300 uczniów – 1 etat + ½ etatu na każdych następnych 250 uczniów

Normy w szkołach specjalnych :

• do 80 uczniów (wychowanków) – ½ etatu, norma wzrasta o 0,5 etatu na każdych 150 uczniów (wychowanków)

Zwiększenie norm następowało w następujących przypadkach :

• ¼ etatu w zespołach szkół (szkoły dla dorosłych i centrach kształcenia ustawicznego),
• 1 etat w zakładach kształcenia n-li,
• ½ etatu dla bibliotek posiadających księgozbiory liczące 10.000-30.000 jednostek bibliotecznych i czytelnie w odrębnych pomieszczeniach,
• 1 etat dla bibliotek posiadających księgozbiory liczące ponad 30.000 jednostek bibliotecznych i prowadzących czytelnię w wyodrębnionych pomieszczeniach,
• ½ etatu w bibliotekach w których występują szczególne warunki pracy.

Podstawa prawna:

• 42 ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz.U. z 2021 r. poz. 1762).