PYTANIE

Czy nauczycielowi, który nabył prawo do emerytury może zostać przyznany urlop dla poratowania zdrowia?

ODPOWIEDŹ

Ustawą z dnia 15 lipca 2004 r. o zmianie ustawy Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw (DzU, Nr 179, poz. 1845) uległ zmianie art. 73 Karty Nauczyciela (DzU z 2006 r., Nr 97, poz. 674). Zgodnie z brzemieniem przepisu sprzed nowelizacji jeżeli nauczycielowi do nabycia prawa do emerytury brakowało mniej niż 1 rok, to płatny urlop dla poratowania zdrowia nie mógł być udzielony na okres dłuższy niż do końca miesiąca kalendarzowego poprzedzającego miesiąc, w którym nauczyciel przechodził na emeryturę.

Natomiast po zmianie art. 73, ust. 2 Karty Nauczyciela uzyskał następujące brzmienie:
nauczycielowi, któremu do nabycia prawa do emerytury brakuje mniej niż rok, urlop dla poratowania zdrowia nie może być udzielony na okres dłuższy niż do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym nauczyciel nabywa uprawnienia emerytalne.

A zatem ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela ogranicza okres przysługującego nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia, wynoszący maksymalnie jednorazowo 1 rok, jeżeli nauczycielowi do nabycia prawa do emerytury brakuje mniej niż rok. Pojęcie nabycia prawa do emerytury zostało użyte w takim znaczeniu, w jakim jest ono rozumiane w przepisach regulujących świadczenia emerytalno-rentowe. Nie jest ono równoznaczne z przejściem na emeryturę czy też zamiarem skorzystania z tego świadczenia wyrażającym się w złożeniu stosownego wniosku. Zgodnie z art. 100, ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2004 r., Nr 39, poz. 353) prawo do świadczeń powstaje w dniu spełnienia wszystkich warunków, od których jest ono uzależnione.
Nabycie prawa do emerytury następuje z chwilą spełnienia ostatniego z wymaganych warunków. Osiągnięcie określonego wieku emerytalnego według powyższej ustawy nie zawsze jest warunkiem koniecznym do nabycia prawa do emerytury. Wiele przepisów określa warunki wystarczające do nabycia prawa do emerytury osób, które nie osiągnęły tego wieku. Do takich przepisów należy również art. 88, ust. 1 Karty Nauczyciela, który stanowi, że nauczyciele mający trzydziestoletni okres zatrudnienia, w tym 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze, mogą przejść na emeryturę po rozwiązaniu stosunku pracy na swój wniosek. Na podstawie tego przepisu
nauczyciel nabywa prawo do emerytury w dniu, w którym osiągnął trzydziestoletni okres zatrudnienia i dwudziestoletni okres pracy w szczególnym charakterze. Przejście na emeryturę następuje z datą przyznania prawa do emerytury po złożeniu stosownego wniosku. W każdym wypadku wola ubezpieczonego decyduje o przejściu na emeryturę, zaś
nabycie prawa do emerytury nie jest zależne od woli ubezpieczonego, lecz od spełnienia warunków ustawowych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 grudnia 2003 r. I PK 72/2003).

Podsumowując należy stwierdzić, iż
nauczycielowi który nabył prawo do emerytury nie może zostać udzielony urlop dla poratowania zdrowia.

Agata Pijanowska – aplikant adwokacki