PYTANIE

Czy dyrektor może zmusić nauczyciela do podjęcia dokształcania? Co mówi na ten temat prawo?

ODPOWIEDŹ

Z przepisów prawa obowiązek doskonalenia nauczyciela nie wynika w sposób jednoznaczny i bezpośredni. Karta Nauczyciela wskazuje jedynie, że dyrektor jest odpowiedzialny w szczególności za zapewnienie pomocy nauczycielom w realizacji ich zadań i ich doskonaleniu zawodowym. Na podstawie innego aktu dyrektor, dokonując oceny pracy nauczyciela, uwzględnia aktywność nauczyciela w doskonaleniu zawodowym. Ten sam akt określa, że kryterium oceny pracy nauczyciela stanowi stopień realizacji m.in. obowiązków określonych w art. 42 ust. 2 Karty Nauczyciela – ustalony w wyniku sprawowanego nadzoru pedagogicznego. W tym przypadku o chodzi o to, że nauczyciel w ramach 40 godzinnego czasu pracy jest obowiązany wykonywać również czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym. Można również odnieść się w tym zakresie, do przepisów dotyczących awansu zawodowego, z których wywnioskować daję, się pośredni obowiązek dokształcania.

W związku z powyższym, mimo że przepisy prawa nie nakładają wprost obowiązku doskonalenia zawodowego, nie sposób bagatelizować tego faktu. Wiele ustaw, jako warunek do spełnienia przy ubieganiu się o określone prawa, stawia właśnie rozwijanie zawodowych umiejętności nauczyciela.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (DzU z 2006 r. nr 97, poz. 674, z późn. zm.), art. 7 ust. 2 pkt 4, art. art. 42 ust. 2 pkt 3.

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 2 listopada 2000 r. w sprawie kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy nauczyciela, trybu postępowania odwoławczego oraz składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego (DzU z 2000 r. nr 98, poz. 1066, z późn. zm.), § 2 ust. 8 pkt 3, § 8 ust. 2.

Dariusz Skrzyński – prawnik, specjalista z zakresu prawa oświatowego, prawa pracy i prawa autorskiego.