PYTANIE

Pracuję w średniej szkole – technikum. Realizuję tygodniowo godziny ponadwymiarowe. W ramach projektu Leonardo da Vinci wyjadę z uczniami jako opiekun na praktyki zagraniczne (3 tygodnie) do Hiszpanii.

1. Co z moim wynagrodzeniem za godziny ponadwymiarowe, gdy będę z uczniami cały czas?2. W projekcie na utrzymanie jest ryczałt (odrębnie dla uczniów i nauczycieli), w ramach którego zorganizowałam noclegi w hotelu oraz dwa posiłki. Ryczałt nie został wykorzystany na te opłaty w całości, ponieważ wszystko organizowałam sama, bez pośredników, bardzo oszczędnie. Oczywiście na miejscu poniosę koszty przejazdów i pozostałych posiłków oraz inne. Czy pozostałą część ryczałtu otrzymam na konto?3. Czy przysługuje mi dieta na czas pobytu z młodzieżą (21 dni) – w jakiej wysokości?

ODPOWIEDŹ

Zgodnie z przepisem art. 35 ust. 2 Karty Nauczyciela (DzU z 2006 r. nr 97 poz. 674, z późn. zm.) przez godzinę ponadwymiarową rozumie się przydzieloną nauczycielowi godzinę zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych powyżej tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych. Godziny ponadwymiarowe są godzinami efektywnie przepracowanymi, poświęconymi na realizację programu nauczania lub zapewnienie opieki w placówkach opiekuńczo-wychowawczych (art. 35 ust 1 KN). Nauczyciel pomimo przydzielenia mu takich godzin, za okres wycieczki wynagrodzenia z tytułu wspomnianych godzin nie powinien otrzymać, gdyż nie przysługują one za czas sprawowania wycieczki. W związku z tym w okresie, w którym będzie Pani sprawowała opiekę nad młodzieżą w ramach projektu Leonardo da Vinci nie otrzyma Pani wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe.

Kwestie związane z przyznaniem ryczałtu i jego rozliczeniem powinny regulować przepisy dotyczące realizacji projektu. Ryczałt powinien być wykorzystany na cel, na który został przeznaczony. Jeżeli więc obejmuje on również wynagrodzenie Pani za organizację wyjazdu i poniesione na ten cel koszty, to niewydana kwota mogłaby zasilić Pani konto. Jednakże, jeżeli ryczałt tego nie obejmuje, to moim zdaniem, nie będą to środki przeznaczone na Pani wynagrodzenie.

Zgodnie z przepisem art. 775 Kodeksu pracy (DzU z 1998 r. nr 21, poz. 94, z późn. zm.), pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową. W przypadku wyjazdów zagranicznych wysokość i zasady przyznawania diet reguluje Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 roku w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (DzU z 2002 r. nr 236, poz. 1991, z późn. zm.). W przypadku podróży krajowych kwestie te uregulowane zostały w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 roku w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (DzU z 2002 r. nr 236, poz. 1990, z późn. zm.). Zgodnie z pierwszym z przytoczonych rozporządzeń, czas pobytu pracownika poza granicami kraju jest uzależniony do środka lokomocji, jakim pracownik się porusza. W przypadku podróży lądowej liczy się on od chwili przekroczenia granicy polskiej w drodze za granicę do chwili przekroczenia granicy polskiej w drodze powrotnej. Przy podróży lotniczej – od chwili startu samolotu w drodze za granicę z ostatniego lotniska w kraju do chwili lądowania samolotu w drodze powrotnej na pierwszym lotnisku w kraju. Natomiast w przypadku podróży morskiej – od chwili wyjścia statku lub promu z portu polskiego do chwili jego wejścia w drodze powrotnej do portu polskiego. Dieta przeznaczona jest na pokrycie kosztów wyżywienia i inne drobne wydatki. Wysokość diety określona jest w załączniku do przywołanego rozporządzenia i w przypadku Hiszpanii wynosi 48 euro. Za każdą dobę podróży przysługuje dieta w pełnej wysokości. W przypadku niepełnej doby podróży wynosi ona: do 8 godzin 1/3, ponad 8 do 12 godzin 1/2, a ponad 12 godzin pełna. Pracownikowi, który otrzymuje za granicą bezpłatne całodzienne wyżywienie przysługuje 25% diety ustalonej zgodnie z wcześniej przedstawionymi zasadami. W przypadku otrzymywania częściowego wyżywienia pracownikowi przysługuje na: śniadanie 15% diety, na obiad i kolację po 30% diety, na inne wydatki 25% diety. W przypadku, gdy pracownik otrzymał ekwiwalent pieniężny na wyżywienie, dieta nie będzie przysługiwała. Jeżeli natomiast ekwiwalent jest niższy od diety, pracownikowi przysługuje mu wyrównanie do wysokości określonej w rozporządzeniu diety. Przysługuje mu również zwrot kosztów za nocleg, jednakże w przypadku jego zapewnienia przez pracodawcę lub stronę zagraniczną nie będzie się należał. Pracownikowi przysługuje również ryczałt na pokrycie kosztów dojazdu z dworca i do dworca kolejowego, autobusowego, portu lotniczego lub morskiego. Jednakże nie będzie on obowiązywał w przypadku, gdy: pracownik odbywa podróż pojazdem służbowym lub prywatnym, strona zagraniczna zapewnia bezpłatne dojazdy, pracownik nie ponosi kosztów, na których pokrycie przeznaczony jest wskazany ryczałt.

Zgodnie z powyższym dieta z tytułu pobytu Pani w Hiszpanii będzie się Pani należała, jednakże jej wysokość i zasady naliczania uzależnione zostały od czynników przedstawionych powyżej.

Adam Balicki – prawnik, pracownik naukowy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, autor publikacji z zakresu prawa oświatowego.