PYTANIE

Czy nauczyciel, który ma zwolnienie lekarskie z tytułu opieki nad chorym dzieckiem może w tym czasie przebywać na terenie szkoły i uczestniczyć w zebraniu z rodzicami zwołanym z ich inicjatywy?

Czy ten fakt może być powodem do ukarania nauczyciela?

ODPOWIEDŹ

Wystawione przez lekarza zwolnienie z tytułu opieki nad chorym dzieckiem powinno być wykorzystywane zgodnie z jego celem. Zgodnie z art. 68 ust. 1 Ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2005 r. nr 31, poz. 267, z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz płatnicy składek (pracodawcy zatrudniający więcej niż 20 ubezpieczonych) są uprawnieni do kontrolowania ubezpieczonych, co do prawidłowości wykorzystywania zwolnień od pracy zgodnie z ich celem, jak też są upoważnieni do formalnej kontroli zaświadczeń lekarskich. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 27 lipca 1999 roku w sprawie szczegółowych zasad i trybu kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy oraz formalnej kontroli zaświadczeń lekarskich (DzU z 1999 r. nr 65, poz. 743, § 5), kontrola prawidłowości wykorzystywania przez ubezpieczonych zwolnień lekarskich od pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem lub innym chorym członkiem rodziny polega na ustaleniu, czy ubezpieczony:

- nie wykonuje pracy zarobkowej,

- nie wykorzystuje zwolnienia lekarskiego od pracy niezgodnie z jego celem,

- poza nim nie ma innych członków rodziny pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym, mogących zapewnić opiekę (nie dotyczy to sprawowania opieki nad chorym dzieckiem do lat 2).

Celem wydania opisywanego zwolnienia od pracy jest sprawowanie osobistej opieki nad chorym dzieckiem. Przebywanie na terenie szkoły i udział w zebraniu z rodzicami wyklucza prawidłowe wykorzystywanie zwolnienia, chyba, że stan zdrowia i wskazania lekarza, co do leczenia dziecka pozwalają na sprawowanie nad nim opieki w czasie wykonywania wspomnianych zajęć i opieka ta w tym czasie była sprawowana. Mając na uwadze powyższe, udział w zebraniu z rodzicami i przebywanie na terenie szkoły podczas zwolnienia lekarskiego mogą być uznane za nieprawidłowe wykorzystywanie zwolnienia lekarskiego. Konsekwencją tego może być pozbawienie pracownika prawa do zasiłku chorobowego lub wynagrodzenia chorobowego za cały okres niezdolności do pracy objętej zwolnieniem. Należy również zauważyć, że ani pracodawca, czyli dyrektor szkoły, ani tym bardziej rodzice, nie mają prawa obligować nauczyciela przebywającego na zwolnieniu lekarskim do uczestniczenia w jakimkolwiek zebraniu ani do wykonywania innych czynności pracowniczych.

Adam Balicki – pracownik naukowy Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.