PYTANIE

Czy osobie zatrudnionej w dwóch szkołach (w jednej na pełen etat, w drugiej na kilka godzin) przysługują świadczenia socjalne z obu tych placówek?

ODPOWIEDŹ

Nauczycielom przysługują świadczenia o charakterze socjalnym takie jak: dodatek mieszkaniowy, dodatek wiejski oraz prawo do korzystania z funduszu socjalnego.

I. Nauczycielski dodatek mieszkaniowy reguluje art. 54 ust. 3 Ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (DzU z 2006 r. nr 97, poz. 674 z późn. zm.), który stanowi, że dodatek ten przysługuje nauczycielom posiadającym kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela, natomiast wysokość dodatku uzależniona jest od stanu rodzinnego nauczyciela, jest zróżnicowana też w zależności od miejscowości, w której nauczyciel jest zatrudniony. Organ prowadzący szkołę, będący jednostką samorządu terytorialnego, określa wysokość nauczycielskiego dodatku mieszkaniowego oraz szczegółowe zasady jego przyznawania i wypłacania. Pamiętać należy, że dodatek ten jest składnikiem wynagrodzenia i podobnie jak w przypadku innych dodatków płacowych tryb jego przyznawania powinien wynikać z przepisów płacowych to jest regulaminu wynagradzania nauczycieli – tu należy szukać odpowiedzi na zadane pytanie. Regulaminy organów prowadzących mogą mieć w tej sprawie różne stanowiska.

Inaczej jest w przypadku szkół prowadzonych przez organy administracji rządowej. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określa, w drodze rozporządzenia, wysokość nauczycielskiego dodatku mieszkaniowego oraz szczegółowe zasady jego przyznawania i wypłacania w stosunku do tych nauczycieli (Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 maja 2001 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad przyznawania i wypłacania nauczycielskiego dodatku mieszkaniowego dla nauczycieli zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez organy administracji rządowej – DzU z 2001 r. nr 56, poz. 585 z późn. zm.). Zgodnie z § 1 ust. 8 tego rozporządzenia nauczycielowi zatrudnionemu w kilku szkołach przysługuje tylko jeden dodatek mieszkaniowy, wypłacany przez wskazanego przez niego pracodawcę.

II. Nauczycielski dodatek wiejski reguluje art. 54 ust. 5 Karty Nauczyciela. Jest on wypłacany co do zasady w wysokości 10% wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela. Warunkiem wypłacania dodatku jest zatrudnienie w szkole mieszczącej się na terenie wiejskim lub w mieście liczącym do 5000 mieszkańców oraz posiadanie kwalifikacji do zajmowania stanowiska nauczyciela. Dodatkowo przepisy Karty Nauczyciela (art. 91b ust. 1) wyraźnie wskazują, iż dodatek wiejski (tak jak i dodatek mieszkaniowy) przysługuje tylko tym nauczycielom, którzy są zatrudnieni w wymiarze wyższym niż połowa obowiązującego wymiaru zajęć. Szczegóły określa regulamin wynagradzania nauczycieli uchwalony przez organ prowadzący szkołę.

Nauczyciel zatrudniony w dwóch szkołach może mieć prawo do dodatku wiejskiego w dwóch różnych miejscach zatrudnienia – przepisy Karty Nauczyciela, jak również inne przepisy prawa nie zawierają uregulowań dotyczących prawa do dodatku wiejskiego w przypadku, gdy nauczyciel spełnia warunki do otrzymywania tego dodatku w dwóch miejscach zatrudnienia.

III. Zasiłek na zagospodarowanie. Oprócz dodatków mieszkaniowego i wiejskiego, wypłacanych comiesięcznie, każdemu nauczycielowi (spełniającemu ustawowe warunki do ich wypłaty), podejmującemu pracę w szkole (placówce) publicznej przysługuje zasiłek na zagospodarowanie, uregulowany art. 61 Karty Nauczyciela. Zasiłek ten ma charakter świadczenia jednorazowego i jest wypłacany w szkole wskazanej jako podstawowe miejsce pracy. Warunkiem jego wypłacenia jest uzyskanie stopnia nauczyciela kontraktowego w ciągu dwóch lat od dnia podjęcia pierwszej pracy zawodowej w życiu w szkole (przy czym do pierwszej pracy zawodowej w życiu nie zalicza się pracy wykonywanej w okresie studiów lub nauki w zakładzie kształcenia nauczycieli), posiadanie kwalifikacji wymaganych do zajmowania danego stanowiska, złożenie wniosku o wypłacenie zasiłku nie później niż 1 rok od dnia uzyskania stopnia nauczyciela kontraktowego oraz zatrudnienie w wymiarze wyższym niż ½ etatu.

IV. Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. Korzystanie z funduszu socjalnego przez nauczyciela zatrudnionego w dwóch szkołach nie jest ograniczone tylko do jednego miejsca zatrudnienia, bowiem zgodnie z art. 53 ust. 1 KN dla nauczycieli dokonuje się corocznie odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych w wysokości ustalanej jako iloczyn planowanej, przeciętnej w danym roku kalendarzowym, liczby nauczycieli zatrudnionych w pełnym i niepełnym wymiarze zajęć (po przeliczeniu na pełny wymiar zajęć) skorygowanej w końcu roku do faktycznej przeciętnej liczby zatrudnionych nauczycieli (po przeliczeniu na pełny wymiar zajęć) i 110% kwoty bazowej. Natomiast art. 8 ust. 1 Ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 1996 r. nr 70, poz. 335 z późn. zm.) przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z funduszu. Zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z funduszu określa pracodawca w regulaminie FŚS.

Reasumując, nauczyciel zatrudniony w dwóch szkołach ma prawo do korzystania z funduszu świadczeń socjalnych w obu placówkach. Należy tylko pamiętać, że świadczenia te są uzależnione od sytuacji majątkowej pracownika.

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (DzU z 2006 r. nr 97, poz. 674 z późn. zm.).

2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 maja 2001 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad przyznawania i wypłacania nauczycielskiego dodatku mieszkaniowego dla nauczycieli zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez organy administracji rządowej (DzU z 2001 r. nr 56, poz. 585 z późn. zm.).

3. Regulaminy wynagradzania nauczycieli uchwalane przez jednostki samorządu terytorialnego.

4. Ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 1996 r. nr 70, poz. 335 z późn. zm.).

5. Regulamin zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Lucyna Gromiec – konsultant w Pracowni Doskonalenia Kadry Kierowniczej Oświaty i Doradztwa Metodycznego Świętokrzyskiego Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Kielcach; prowadzi szkolenia dla kierowniczej kadry oświatowej, rad pedagogicznych, nauczycieli oraz wychowawców; współautorka projektu edukacji prawnej społeczności szkolnej; nauczyciel akademicki w Wyższej Szkole Administracji Publicznej; ekonomista.