PYTANIE

Czy w ramach etatu pedagoga (20 godz.) dyrektor może zlecić prowadzenie zajęć WDŻ? Pedagog posiada takie kwalifikacje.

ODPOWIEDŹ

Problem dotyczy nauczyciela zatrudnionego na stanowiskach pedagoga w wymiarze 20 godzin tygodniowo i na gruncie postanowień prawa miejscowego, w rozumieniu art. 35 ust. 2 Ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela, jest to zatrudnienie w pełnym tygodniowym obowiązkowym wymiarze godzin (pełen etat) oraz nauczyciela przedmiotu prowadzącego zajęcia edukacyjne z wychowania do życia w rodzinie.

Zajęcia edukacyjne wychowanie do życia w rodzinie, pomimo że nie są to „obowiązkowe zajęcia edukacyjne z przedmiotu” w rozumieniu § 2 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych, są zajęciami obowiązkowymi realizowanymi z reguły w ramach tzw. „godzin do dyspozycji dyrektora szkoły”.

Z pytania nie wynika, czy pedagog realizuje zajęcia z wychowania do życia w rodzinie w ramach uzupełnienia pensum pedagoga o dodatkowe godziny, czy też realizuje je w ramach godzin ponadwymiarowych.

W przypadku uzupełnienia należy pamiętać, że takie uzupełnianie pensum jest dopuszczalne, o ile uzupełnianie zachodzi w ramach tego samego stanowiska i tygodniowego wymiaru godzin zajęć, o którym mowa w art. 42 ust. 3 ustawy Karta Nauczyciela. Jednakże nauczyciel-pedagog zatrudniony w szkole w niepełnym wymiarze czasu pracy, nie może uzupełnić przewidzianego dla pedagoga wymiaru czasu pracy (tzw. pensum) godzinami pracy wykonywanej na innym stanowisku (np. na stanowisku nauczyciela przedmiotu). Pensum dydaktyczne nauczyciela przedmiotu i pensum pedagoga szkolnego nie podlegają sumowaniu. Jeżeli pedagog szkolny ma kwalifikacje do nauczania WDŻ i są możliwości do zatrudnienia go na dwóch stanowiskach, to powinno się zawrzeć z nim dwie odrębne umowy o pracę na stanowisku pedagoga szkolnego oraz umowę na stanowisku nauczyciela przedmiotu.

W drugim przypadku, czyli jeżeli pedagog szkolny realizuje pensum 20-godzinne i dodatkowo ma przydzielone godziny ponadwymiarowe z wychowania do życia w rodzinie (posiada odpowiednie kwalifikacje), każda godzina realizowana ponad ten wymiar będzie dla nauczyciela godziną ponadwymiarową ustaloną w odniesieniu do określonego wymiaru pensum. Należy wypłacić nauczycielowi wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe w związku z zajęciami edukacyjnymi wychowanie do życia w rodzinie według stawki zaszeregowania jako nauczyciela zatrudnionego na stanowisku pedagoga (praca w godzinach ponadwymiarowych „zgodnie z posiadaną specjalnością” w rozumieniu art. 35 ust. 1 ustawy Karta Nauczyciela).

Zagadnienie godzin ponadwymiarowych zostało uregulowane w art. 35 zawartym w ustawie Karty Nauczyciela. Zgodnie z definicją przez godzinę ponadwymiarową rozumie się przydzieloną nauczycielowi godzinę zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych powyżej tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych. Ogólną zasadę przyznania nauczycielom godzin ponadwymiarowych określa ust. 1 art. 35 ustawy Karta Nauczyciela. Zgodnie z tym przepisem w szczególnych wypadkach, podyktowanych wyłącznie koniecznością realizacji programu nauczania lub zapewnienia opieki w placówkach opiekuńczo-wychowawczych, nauczyciel może być obowiązany do odpłatnej pracy w godzinach ponadwymiarowych zgodnie z posiadaną specjalnością, których liczba nie może przekroczyć 1/4 tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć. Przydzielenie nauczycielowi większej liczby godzin ponadwymiarowych może nastąpić wyłącznie za jego zgodą, jednak w wymiarze nieprzekraczającym 1/2 tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć.

Szczegółowe zasady wypłacania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe ustala organ prowadzący szkołę w regulaminie.

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (DzU z 2006 r. nr 97, poz. 674 z późn. zm.).

2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (DzU z 2001 r. nr 61, poz. 624 z późn. zm.).

3. Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (DzU z 2002 r. nr 15, poz. 142 z późn. zm.).

4. Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 10 września 2002 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (DzU z 2002 r. nr 155, poz. 1288 z późn. zm.) – obowiązuje do 31.08.2009 r., a od 1.09.2009 r. weszło w życie nowe Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (DzU z 2009 r. nr 50, poz. 400).

5. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 sierpnia 1999 r. w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego (DzU z 1999 r. nr 67, poz. 756 z późn. zm.).

Lucyna Gromiec – konsultant w Pracowni Doskonalenia Kadry Kierowniczej Oświaty i Doradztwa Metodycznego Świętokrzyskiego Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Kielcach; prowadzi szkolenia dla kierowniczej kadry oświatowej, rad pedagogicznych, nauczycieli oraz wychowawców; współautorka projektu edukacji prawnej społeczności szkolnej; nauczyciel akademicki w Wyższej Szkole Administracji Publicznej; ekonomista.