Czy dodatkowa godzina pracy na zajęcia dodatkowe w szkole, która będzie obowiązywała w roku szkolnym 2009/2010, to godzina zegarowa 60 min, czy lekcyjna 45 min?

Czy dotyczy ona nauczycieli zatrudnionych na pełen etat, czy można ją podzielić w zależności do wymiaru zatrudnienia, na przykład pół etatu to 30 minut tygodniowo?

ODPOWIEDŹ

Rozpatrując kwestię dodatkowej godziny pracy, należy przypomnieć, że zapisy Ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o zmianie ustawy Karta Nauczyciela (DzU z 2009 r. nr 1, poz.1), które wchodzą w życia od 1 września 2009 roku, nie zmieniają czasu pracy nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze godzin. Zgodnie z art. 42 ust. 1 Ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (DzU z 2006 r. nr 97, poz. 674, z późn. zm.) nie może on przekraczać 40 godzin na tydzień.

Nowa regulacja precyzuje natomiast opis czynności i zajęć, które obowiązany jest wypełniać nauczyciel w ramach czterdziestogodzinnego tygodniowego wymiaru czasu pracy oraz ustalonego wynagrodzenia. Poza obowiązkowym pensum (art. 42 ust. 2 pkt 1 Karty Nauczyciela) nauczyciel jest obowiązany realizować inne zajęcia wynikające z zadań statutowych szkoły, w tym zajęcia opiekuńcze i wychowawcze uwzględniające potrzeby i zainteresowania uczniów. Zostały one zapisane w art. 42 ust. 2 pkt 2 Karty Nauczyciela:

a) nauczyciel szkoły podstawowej i gimnazjum, w tym specjalnych, jest obowiązany prowadzić zajęcia opieki świetlicowej lub zajęcia w ramach godzin przeznaczonych w ramowych planach nauczania do dyspozycji dyrektora szkoły, z wyjątkiem godzin przeznaczonych na zwiększenie liczby godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych, w wymiarze 2 godzin w tygodniu,

b) nauczyciel szkoły ponadgimnazjalnej, w tym specjalnej, jest obowiązany prowadzić zajęcia w ramach godzin przeznaczonych w ramowych planach nauczania do dyspozycji dyrektora szkoły, z wyjątkiem godzin przeznaczonych na zwiększenie liczby godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych, w wymiarze 1 godziny w tygodniu.

jeśli chodzi o czas trwania godziny wymienionej w art. 42 ust. 2 pkt 2 lit. a i b Karta Nauczyciela określa maksymalną tygodniową normę czasu pracy nauczycieli (40 godzin tygodniowo) oraz wyszczególnia rodzaje zajęć i czynności, które nauczyciel obowiązany jest w tym czasie zrealizować, nie określa natomiast czasu ich trwania. Godzinę lekcyjną charakteryzuje natomiast Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (DzU z 2001 r. nr 61, poz. 624 ze zm.). Zapis ten znalazł się w ramowych statutach wszystkich szkół. Na przykład w załączniku nr 2 ramowy statut publicznej szkoły podstawowej oznaczony został jako § 6 ust. 1, który brzmi:

„Godzina lekcyjna trwa 45 minut. W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się prowadzenie zajęć edukacyjnych w czasie od 30 do 60 minut, zachowując ogólny tygodniowy czas zajęć ustalony w tygodniowym rozkładzie zajęć, o którym mowa w § 10 ust. 3.”.

Konsekwencje zapisów w ww. aktach prawnych są następujące: nauczyciele zatrudnieni w pełnym wymiarze zajęć pracują tygodniowo do 40 godzin zegarowych. Czas trwania godziny zajęć prowadzonych przez nich w ramach art. 42 ust. 2 pkt 2 lit. a lub lit. b zależeć będzie od rodzaju i sposobu organizacji tychże zajęć. Godzina zajęć dydaktycznych realizowanych w ramach tego zapisu trwać będzie tyle samo ile godzina dydaktyczna z pensum. Jeśli jakieś zajęcia będą wymagały 60 minut, czas ich trwania będzie tak właśnie określony.

Realizacja godzin wymienionych w art. 42 ust. 2 pkt 2 lit. a i lit. b przez nauczycieli zatrudnionych w niepełnym wymiarze zajęć.

Prawodawca przewidział proporcjonalne zmniejszenie wymiaru zajęć prowadzonych na podstawie ww. art. nauczycielom zatrudnionym w niepełnym wymiarze zajęć. Mówi o tym art. 42 ust. 3a znowelizowanej ustawy Karta Nauczyciela:

„Nauczycielowi zatrudnionemu w niepełnym wymiarze zajęć, wymiar zajęć, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a i b, w okresie rozliczeniowym, o którym mowa w ust. 7a pkt 2 obniża się proporcjonalnie do wykonywanego wymiaru zajęć.”.

Zajęcia te powinny być rejestrowane w dziennikach zajęć pozalekcyjnych i rozliczanie w okresie półrocznym, łatwo więc będzie określić zasady i rozmiar tak zwanych obniżek.

Bożena Kula – nauczyciel konsultant Pracowni Doskonalenia Kadry Kierowniczej i Doradztwa Metodycznego w Świętokrzyskim Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Kielcach.