Pytanie:

Jestem przewodnicząca Rady Rodziców i pisze w sprawie szatni szkolnej. W naszej szkole jest szatnia, która od wielu lat nie była remontowana; chciałabym ruszyć z projektem odnowienia jej.  Kompletnie nie wiem od czego zacząć a władze naszej gminy nie są pomocne. Proszę jeśli to możliwe o przedstawienie mi krok po kroku co musze zrobić. jakie zgody  potrzebuje aby wyremontować szatnię.

Odpowiedź:

Rada rodziców nie może sama wyremontować szatni szkolnej. Decydujący głos ma dyrektor a przede wszystkim władze gminy (organ prowadzący), bo one są od zabezpieczenia środków na remont. Tematem przeznaczania środków rady rodziców zajmowała się Najwyższa Izba Kontroli podczas kontroli placówek, która wskazała, że środki fundusz rady rodziców nie powinny być przeznaczane na remonty pomieszczeń oraz urządzeń szkoły, lecz na działalność dydaktyczno-wychowawczą. Rada rodziców nie powinna wyręczać ustawowo zobowiązanych władz samorządowych do remontu pomieszczeń szkolnych.

Rada rodziców, zgodnie z art. 84 ust. 6 ustawy Prawo oświatowe, może gromadzić fundusze z dobrowolnych składek rodziców oraz innych źródeł. Środki finansowe gromadzone przez radę rodziców mogą być przeznaczone na wspieranie działalności statutowej szkoły. Rada może zebrać środki i wpierać działalność statutową szkoły – jednakże remont szkoły jest zadaniem organu prowadzącego, o czym wprost stanowi art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo oświatowe, a nie zadaniem szkoły. Zatem z funduszy rady rodziców nie można przeprowadzić remontu szatni.

W praktyce są zatem dostępne dwa rozwiązania.

Pierwsze, najlepiej aby dyrektor szkoły podczas obowiązkowej kontroli (a jest zobowiązany przeprowadzić taką kontrolę raz w roku) dotyczącej  zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pobytu w zarządzanym przez niego obiekcie szkoły wskazał problemy z szatnią i określił kierunki poprawy. Mowa tutaj o § 2, § 3, § 6 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach. Jeżeli warunki szatni nie spełniają zasad bhp wtedy organ prowadzący powinien zaplanować remont (np. w wakacje) i zaplanować środki na ten cle. Co może okazać się niestety nie skuteczne z uwagi na brak środków na ten cel. Generalnie rada rodziców jako organ szkoły może tutaj naciskać na dyrektora i samorząd w zakresie niezbędnego remontu, oczywiście uzasadniając to kwestiami bezpieczeństwa.

Drugim rozwiązaniem (jeżeli problem remontu wskazany przez organ prowadzący dotyczy pieniędzy) jest wyjście z inicjatywą (np. osób z rady rodziców – co najmniej 3) zorganizowania zbiórki publicznej na remont szatni szkolnej konkretnej placówki. Wtedy zebrane środki przekazuje się w formie darowizny organowi prowadzącemu na wykonanie remontu szatni szkolnej.

Zasady oraz podmioty, które mogą przeprowadzać zbiórki publiczne, zostały określone w ustawie o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych. Zgodnie z art. 3 tej ustawy podmiotami uprawnionymi do prowadzenia zbiórki są organizacje pozarządowe, podmioty, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego, a także komitet społeczny powołany w celu przeprowadzenia zbiórki publicznej.

Rada rodziców nie może prowadzić zbiórki publicznej, ale osoby chętne z rady mogą zawiązać komitet społeczny i przeprowadzić zbiórkę publiczną. Komitet społeczny mogą założyć co najmniej 3 osoby fizyczne posiadające pełną zdolność do czynności prawych oraz niekarane za popełnione przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe.

Można również nie organizować takiej zbiórki, ale zachęcić uprawniony podmiot (np. organizację pozarządową, jakieś stowarzyszenie), aby taką zbiórkę na rzecz szkoły przeprowadziła.

Z przeprowadzaniem zbiórki publicznej wiążą się jednak pewne obowiązki określone w ww. ustawie.

Poza tym należy zauważyć, że remonty szkół i należą do organu prowadzącego. Zatem komitet społeczny powołany do przeprowadzenia zbiórki publicznej może zebrane w zbiórce fundusze przekazać na ten cel. Co do zasady to organ prowadzący może przeprowadzić remont szkoły, chyba że organizator zbiórki publicznej zawrze z organem prowadzącym  umowę dotyczącą przeprowadzenia tego remontu na rzecz szkoły.

Podstawa prawna:

• 1–4, art. 16 ustawy z 14 marca 2014 r. o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2020 r. poz. 1672),
• 10, art. 84 ustawy z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (tekst jedn.: Dz.U. z 2021 r., poz. 1082 ze zm.).