Pytanie:

Od 2016 pracuję na umowy zastępstwo w jednej szkole. Nauczycielka, za którą jest to zastępstwo przebywa albo na zwolnieniu w trakcie ciąży, albo macierzyński lub wychowawczym. Obecnie na wychowawczym do lutego. Do ostatniej umowy z dnia 1.09.2020 otrzymałam aneks, w którym dołożono mi wychowawstwo. Ponadto co roku mam inny wymiar godzin, przez ostatnie 3 lata nie miałam etatu, mimo że godziny na etat były, a w tym roku mam etat i dodatkowo 8 godzin ponadwymiarowych. Proszę o informację dotyczące legalności takiego zatrudnienia i jakie przysługują mi prawa.

Odpowiedź:

Forma zatrudnienia nauczyciela zależy od stopnia awansu zawodowego. Wyjątkiem jest sytuacja gdy nauczyciela trzeba zatrudnić na zastępstwo lub w sytuacji zaistnienia potrzeby wynikającej z organizacji nauczania (art. 10 ust. 7 karty Nauczyciela).  Od 1 września 2019 r. mamy w Karcie Nauczyciela przepisy o możliwości maksymalnego zatrudnienia na umowy terminowe nauczyciela (art. 10 ust. 12 – ust. 17 Karty Nauczyciela). Ograniczenie to nie dotyczy jednak zatrudnienia na zastępstwo.

Zatem jeżeli nauczyciela zatrudniano cały czas na zastępstwo to legalność takich działań należy oceniać przez pryzmach konkretnych umów. W związku z tym, że w opisanym przypadku nie wskazano dat zawarcia konkretnych umów, nie sposób udzielić konkretnych odpowiedzi.

Jeżeli nauczyciel czuje się pokrzywdzony taką sytuacją zawsze może na podstawie art. 189 Kodeksu pracy  wystąpić do sądu pracy o potwierdzenie istnienia stosunku pracy w szkole na czas nieokreślony wykazując, że od 5 lat zostaje zatrudniana tylko na podstawie umowy na zastępstwo, mimo, że były możliwości zatrudnienia na czas nieokreślony.

Podstawa prawna:

• 10 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz.U. z 2021 r. poz. 1762),
• 189 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (tekst jedn.: Dz.U. z 2021 r. poz. 1805).