PYTANIE

Jestem nauczycielem edukacji wczesnoszkolnej. Moja klasa ma w tym roku w ramach zajęć wf. basen.

Ma to być zabawa w wodzie (dzieci w 2 klasie uczyły się pływać). Na basenie jest tylko ratownik, nie ma instruktora pływania. Dyrektor zarządził, że ja jako nauczyciel mam prowadzić zabawy w wodzie. Chciałabym wiedzieć, czy normują to jakieś akty prawne? Ja nie pływam, nie mam żadnych uprawnień i mam ogromne obawy co do tego, czy powinnam wchodzić na pływalnię z klasą i organizować dzieciom zabawy w wodzie.

ODPOWIEDŹ

Nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej nie posiada kwalifikacji do prowadzenia zajęć w ramach wychowania fizycznego na basenie i nie ma tu znaczenia, czy chodzi o naukę pływania, czy o gry i zabawy w wodzie – są to niewątpliwie szczególne zajęcia, z którymi związany jest wyższy stopień zagrożenia dla dzieci. W przedstawionej sprawie chodzi przede wszystkim o bezpieczeństwo uczniów, które to powinno stanowić dobro nadrzędne i wspólny mianownik dla jakichkolwiek rozważań w tej kwestii. Odpowiednie kwalifikacje do prowadzenia tego typu zajęć posiada, przy spełnieniu innych uwarunkowań (o których będzie mowa poniżej), nauczyciel wychowania fizycznego. Zgodnie z określającym standardy kształcenia dla kierunku wychowanie fizyczne załącznikiem nr 113 do Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 lipca 2007 r. w sprawie standardów kształcenia dla poszczególnych kierunków oraz poziomów kształcenia, a także trybu tworzenia i warunków, jakie musi spełniać uczelnia, by prowadzić studia międzykierunkowe oraz makrokierunki (DzU z 2007 r. nr 164, poz. 1166, z późn. zm.), przyszli nauczyciele wychowania fizycznego w ramach treści i efektów kształcenia poznają takie zagadnienia, jak:

– pływanie – ćwiczenia i zabawy w wodzie jako środek wspierający rozwój psychofizyczny człowieka,

– technika wykonania oraz metodyka nauczania podstawowych stylów pływackich,

– zasady bezpieczeństwa w czasie ćwiczeń, zabaw i imprez pływackich,

– elementy ratownictwa wodnego,

– wybrane elementy współczesnych sportów pływackich.

Ustalenie kwestii stosownych kwalifikacji do prowadzenia tego typu zajęć wymaga jeszcze przyjrzenia się innym wymogom ustalonym w zakresie bezpieczeństwa dzieci przez przepisy powszechnie obowiązujące. W dalszej kolejności należy zatem sięgnąć do załącznika nr 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 maja 1997 r. w sprawie określenia warunków bezpieczeństwa osób przebywających w górach, pływających, kąpiących się i uprawiających sporty wodne (DzU z 1997 r. nr 57, poz. 358), które określają szczegółowe warunki bezpieczeństwa osób korzystających z kąpielisk i pływalni. Zgodnie z zasadami wskazanymi w § 15 pkt 3 lit c oraz d to regulamin basenu powinien w swojej treści przesądzać m.in., o tym że:

– zajęcia na pływalni krytej mogą odbywać się tylko w obecności instruktorów pływania i ratowników,

– grupa pływająca na pływalni krytej nie może liczyć więcej niż 15 uczestników na jedną osobę prowadzącą zajęcia.

Reasumując, nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej nie ma uprawnień do prowadzenia zajęć na basenie w ramach zajęć z wychowania fizycznego. Niezbędne kwalifikacje w tym zakresie wydaje się posiadać nauczyciel wychowania fizycznego, z tym że muszą być przy tym spełnione inne wymogi określone w przepisach powszechnie obowiązujących – obecność instruktorów pływania i ratowników. Innymi słowy, nawet nauczyciel wychowania fizycznego legitymujący się tytułem instruktora pływania nie może samodzielnie prowadzić zajęć na basenie z dziećmi (np. pod nieobecność ratowników).

Tomasz Lewicki – prawnik, specjalista z zakresu prawa oświatowego i prawa pracy, pracownik oświaty w samorządzie terytorialnym, nauczyciel przedmiotów prawniczych w zaocznej szkole policealnej.