PYTANIE

Czy dyrektor może powołać na miejsce tego chłopca innego ucznia, którego wybierze opiekun samorządu?

Jestem uczennicą jednego z wrocławskich gimnazjów. W naszej szkole jest chłopak, którego dyrektor chce wyrzucić z samorządu za jego liczne spóźnienia. W samorządzie i tak jest o jednego członka za mało, a teraz straci on osobę, która aktywnie działała.

ODPOWIEDŹ

Kwestie dotyczące samorządu uczniowskiego w szkole uregulowano w ustawie z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty, rozdział 4 – „Społeczne organy w systemie oświaty”, art. 55 (DzU z 2004 r., Nr 256, poz. 2572). Zapisano w niej, że:

1) samorząd tworzą wszyscy uczniowie szkoły;

2) wybór organów samorządu odbywa się w głosowaniu równym, tajnym i powszechnym i są one reprezentantem ogółu uczniów (przy czym struktura organizacyjna zależy od samych uczniów, przepisy prawne nie narzucają żadnych ograniczeń), kadencja trwa rok (wiąże się to z faktem, iż co roku jeden rocznik przychodzi, a jeden odchodzi, np. w gimnazjum wychodzi klasa III, przychodzi klasa I);

3)
samorząd działa według regulaminu, który nie może być sprzeczny ze statutem szkoły, a który jest uchwalony przez ogół uczniów w głosowaniu tajnym i powszechnym (czyli w praktyce wytypowana grupa uczniów pod nadzorem opiekuna układa regulamin, który jest głosowany);

4) samorząd może przedstawiać radzie szkoły, radzie pedagogicznej, dyrektorowi wnioski i opinie w sprawach dotyczących realizacji podstawowych praw ucznia, takich jak:

– prawo do zapoznania się z programem nauczania, jego treścią, celem i wymaganiami,

– prawo do jawnej i umotywowanej oceny postępów w nauce i zachowania,

– prawo do organizacji życia szkolnego,

– prawo do redagowania i wydawania gazetki szkolnej,

– prawo organizowania działalności kulturalnej, oświatowej, rozrywkowej, sportowej (w porozumieniu z dyrektorem),

– prawo wyboru nauczyciela będącego opiekunem samorządu.

Działalność samorządu opiera się na regulaminie, który powinien zawierać zasady odwołania członka samorządu. Dyrektor szkoły może więc odwołać członka samorządu wyłącznie zgodnie z tymi zasadami. Ponadto, jeśli wybór członków samorządu odbywa się przez głosowanie, to po ewentualnym odwołaniu jednego z członków samorządu
winny być przeprowadzone wybory uzupełniające. Należy pamiętać, że samorząd uczniowski jest wymieniony w ustawie o systemie oświaty jako społeczny organ w systemie oświaty i jako taki nie może podlegać jednoosobowym decyzjom dyrektora szkoły.

Wojciech Melosik – dyrektor Szkoły Podstawowej nr 62.