Wyprawka szkolna to rządowy program pomocy uczniom polegający na dofinansowaniu zakupu podręczników. Mogą z niego skorzystać wszyscy uprawnieni uczniowie, bez względu na sytuację materialną i życiową rodziny – jak to miało miejsce w minionych latach.

Pomoc dotyczy nie tylko zakupu podręczników

Dofinansowanie dotyczy zakupu podręczników:

• do kształcenia ogólnego lub
• do kształcenia specjalnego, lub
• do kształcenia w zawodach, lub
• materiałów edukacyjnych (zastępujących lub uzupełniających podręcznik, umożliwiających realizację programu nauczania, mających postać papierową lub elektroniczną).

Ostatnia możliwość dotyczy tylko i wyłącznie uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym (również gdy jest jedną z niepełnosprawności sprzężonych) uczęszczających w roku szkolnym 2016/2017 do:

• klas I–III i VI szkoły podstawowej,

• klasy III gimnazjum lub szkoły ponadgimnazjalnej.

Jednak ta pomoc nie będzie udzielana uczniom uczęszczającym do klas I–III podstawówki, jeśli korzystają oni z podręcznika zapewnionego przez MEN.

Trójstopniowy test pomoże ustalić, komu należy się pomoc

Aby ustalić, kto może ubiegać się o wsparcie, należy przeprowadzić trójstopniowy test.

I stopień:

Pierwszy krok to wyłonienie uczniów uczęszczających w roku szkolnym 2016/2017 do:

• klasy VI szkoły podstawowej,
• klasy III gimnazjum, szkoły ponadgimnazjalnej: zasadniczej szkoły zawodowej, liceum ogólnokształcącego, technikum lub szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz dla uczniów z niepełnosprawnościami sprzężonymi,
• klasy VI ogólnokształcącej szkoły muzycznej I stopnia,
• klas III–VI ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia,
• klas III–VI ogólnokształcącej szkoły sztuk pięknych,
• klas III i VI–IX ogólnokształcącej szkoły baletowej lub liceum plastycznego.

II stopień:

Spośród uczniów wytypowanych w stopniu I należy wybrać uczniów, którzy są:

• słabowidzący,
• niesłyszący,
• słabosłyszący,
• z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim,
• z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym,
• z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją,
• z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera,
• z niepełnosprawnościami sprzężonymi, w przypadku gdy jedną z niepełnosprawności jest niepełnosprawność wymieniona powyżej.

III stopień

Spośród grupy uczniów ustalonej w stopniu II dofinansowanie jest udzielane uczniom, którzy posiadają dodatkowo orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego z uwagi na niepełnosprawności wskazane w stopniu II. Tak ustalona grupa jest objęta wyprawką szkolną w roku szkolnym 2016/2017.

Wysokość pomocy waha się od 175 zł do 770 zł

Wartość dofinansowania nie może przekroczyć:

175 zł – dla ucznia z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz dla ucznia z niepełnosprawnościami sprzężonymi, w przypadku gdy jedną z niepełnosprawności jest niepełnosprawność intelektualna w stopniu umiarkowanym lub znacznym, uczęszczającego do klas I–III szkoły podstawowej – w przypadku gdy nie korzysta z podręcznika zapewnionego przez MEN

225 zł – dla ucznia:

1. a) z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym,
2. b) z niepełnosprawnościami sprzężonymi, w przypadku gdy jedną z niepełnosprawności jest niepełnosprawność intelektualna w stopniu umiarkowanym lub znacznym

– uczęszczającego do klasy VI szkoły podstawowej albo klasy III gimnazjum, który nie korzysta z podręczników do kształcenia specjalnego, albo uczęszczającego do szkoły ponadgimnazjalnej

325 zł – dla ucznia:

1. a) słabowidzącego,
2. b) niesłyszącego,
3. c) słabosłyszącego,
4. d) z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim,
5. e) z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją,
6. f) z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera,
7. g) z niepełnosprawnościami sprzężonymi, w przypadku gdy jedną z niepełnosprawności jest niepełnosprawność wymieniona w lit. a–f

– uczęszczającego do klasy VI szkoły podstawowej, klasy VI ogólnokształcącej szkoły muzycznej I stopnia albo klasy III ogólnokształcącej szkoły baletowej, który nie korzysta z podręczników do kształcenia specjalnego

350 zł – dla ucznia:

1. a) słabowidzącego,
2. b) niesłyszącego,
3. c) słabosłyszącego,
4. d) z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim,
5. e) z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją,
6. f) z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera,
7. g) z niepełnosprawnościami sprzężonymi, w przypadku gdy jedną z niepełnosprawności jest niepełnosprawność wymieniona w lit. a–f

– uczęszczającego do klasy III gimnazjum, klasy III ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia, klasy III ogólnokształcącej szkoły sztuk pięknych albo klasy VI ogólnokształcącej szkoły baletowej, który nie korzysta z podręczników do kształcenia specjalnego

390 zł – dla ucznia:

1. a) słabowidzącego,
2. b) niesłyszącego,
3. c) słabosłyszącego,
4. d) z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim,
5. e) z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją,
6. f) z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera,
7. g) z niepełnosprawnościami sprzężonymi, w przypadku gdy jedną z niepełnosprawności jest niepełnosprawność wymieniona w lit. a–f

– uczęszczającego do zasadniczej szkoły zawodowej

445 zł – dla ucznia:

1. a) słabowidzącego,
2. b) niesłyszącego,
3. c) słabosłyszącego,
4. d) z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim,
5. e) z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją,
6. f) z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera,
7. g) z niepełnosprawnościami sprzężonymi, w przypadku gdy jedną z niepełnosprawności jest niepełnosprawność wymieniona w lit. a–f

– uczęszczającego do liceum ogólnokształcącego, technikum, klas IV–VI ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia, klas IV–VI ogólnokształcącej szkoły sztuk pięknych, klas VII–IX ogólnokształcącej szkoły baletowej albo liceum plastycznego

607 zł – dla ucznia:

1. a) niesłyszącego,
2. b) z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim,
3. c) z niepełnosprawnościami sprzężonymi, w przypadku gdy jedną z niepełnosprawności jest niepełnosprawność wymieniona w lit. a i b

– uczęszczającego do klasy III gimnazjum, klasy III ogólnokształcącej szkoły muzycznej II stopnia, klasy III ogólnokształcącej szkoły sztuk pięknych albo klasy VI ogólnokształcącej szkoły baletowej, który korzysta z podręczników do kształcenia specjalnego

770 zł – dla ucznia:

1. a) z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym,
2. b) z niepełnosprawnościami sprzężonymi, w przypadku gdy jedną z niepełnosprawności jest niepełnosprawność intelektualna w stopniu umiarkowanym lub znacznym

– uczęszczającego do klasy VI szkoły podstawowej albo klasy III gimnazjum, który korzysta z podręczników do kształcenia specjalnego

770 zł – dla ucznia:

1. a) niesłyszącego,
2. b) z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim,
3. c) z niepełnosprawnościami sprzężonymi, w przypadku gdy jedną z niepełnosprawności jest niepełnosprawność wymieniona w lit. a i b

– uczęszczającego do klasy VI szkoły podstawowej, klasy VI ogólnokształcącej szkoły muzycznej I stopnia albo klasy III ogólnokształcącej szkoły baletowej, który korzysta z podręczników do kształcenia specjalnego

Procedura postępowania

Krok 1 – złożenie wniosku

Wnioski należy złożyć do dyrektora szkoły, do której uczeń będzie uczęszczał w roku szkolnym 2016/2017, w terminie ustalonym przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, właściwego dla siedziby szkoły, a w przypadku szkół artystycznych lub rolniczych – odpowiednio w terminie ustalonym przez ministra kultury i ministra rolnictwa..

Wniosek mogą złożyć:

• rodzice ucznia (prawni opiekunowie, rodzice zastępczy, osoby prowadzące rodzinny dom dziecka),
• pełnoletni uczeń,
• nauczyciele, pracownicy socjalni lub inne osoby za zgodą rodziców ucznia (prawnych opiekunów, rodziców zastępczych, osób prowadzących rodzinny dom dziecka) albo pełnoletniego ucznia.

Do wniosku należy dołączyć kopię orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego wydanego przez publiczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną.

Krok 2 – sporządzenie listy uprawnionych uczniów

Dyrektor szkoły sporządza listę uczniów uprawnionych do otrzymania pomocy, a następnie przekazuje ją do organu prowadzącego. Lista uczniów zawiera imię i nazwisko ucznia, nazwę i adres szkoły oraz klasę, do której uczeń będzie uczęszczał.

Krok 3 – przekazanie środków przez organ prowadzący do szkoły

Wójt, burmistrz lub prezydent miasta przekazuje środki na udzielenie pomocy na rachunek bankowy szkoły.

Krok 4 – zwrot kosztu zakupu podręczników i materiałów edukacyjnych

Dyrektor zwraca wnioskodawcy koszty zakupu podręczników, po przedłożeniu dowodu zakupu (do wysokości pomocy określonej w tabeli). W przypadku zakupów indywidualnych dowodem zakupu podręczników jest faktura VAT wystawiona imiennie na ucznia, rodzica (prawnego opiekuna, rodzica zastępczego, osobę prowadzącą rodzinny dom dziecka), rachunek, paragon lub tylko oświadczenie o zakupie podręczników. W sytuacji, gdy zostanie przedłożone oświadczenie o zakupie podręczników, należy do niego dołączyć informację o rozliczeniu wydatków tylko w ramach Rządowego programu pomocy uczniom w 2016 roku – „Wyprawka szkolna”.

Dopuszczono także możliwość zwrotu kosztów zakupu podręczników na podstawie potwierdzenia zakupu wystawionego przez podmiot, który dokonał zakupu podręczników dla większej grupy uczniów (np. radę rodziców). Potwierdzenie zakupu powinno w szczególności zawierać imię i nazwisko ucznia, nazwę i adres szkoły, klasę, do której uczeń będzie uczęszczał, wykaz zakupionych podręczników lub materiałów edukacyjnych, kwotę zakupu, datę zakupu i czytelny podpis podmiotu, który dokonał zakupu. Potwierdzenie powinno zostać wystawione na podstawie faktury VAT oraz listy uczniów, dla których zakupiono podręczniki i materiały edukacyjne.

Podstawa prawna: rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 lipca 2016 r. w sprawie szczegółowych warunków udzielania pomocy finansowej uczniom na zakup podręczników i materiałów edukacyjnych (DzU z 2016 r., poz. 1045).

Dariusz Skrzyński – prawnik, specjalista z zakresu prawa oświatowego, prawa pracy i prawa autorskiego; www.eduprawnik.pl